Gentile Bellini kimdir, Rönesans döneminde Venedik’te yaşamış İtalyan bir ressamdır. Fatih Sultan Mehmed‘in o bilinen portresini yapmıştır.
İtalyan yarımadasında o dönemde tek bir devlet yerine birçok kent krallıkları bulunuyordu. Bunlardan en güçlülerinden biri de yarımadanın kuzeydoğu bölgesinde yer alan Venedik Cumhuriyetiydi. Gentile Bellini, 1429 yılında Venedik, İtalya‘da ressam bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Babasının atölyesinde yetişti. Annesi Anna Rinversi, Babası ressam Jacop Bellini‘dir. Kardeşi Giovanni Bellini de iyi bir ressamdır. Gentile Bellini, 1469 yılında imparator III. Frederick tarafından Venedik ve Palatine kontluğuna layık görüldü. 1474 yılında Doge’lar Sarayı’ndaki resimlerin bakım ve onarımı ile görevlendirildi.
Gentileha çok Venedik manzaraları ve tarihiyle, bölgesel konularla ve portrelerle sınırlıdır. Zamanında San Giovanni Kilisesi için yapılıp bugün Torino’daki Sabauada Galerisi’nde bulunan ve Bakire Meryem’in yaşamını konu alan resimler, onun bilinen ilk yapıtlarındandır.
Yaptığı portreler de sanatında önemli bir yer tutar. 1469 yılında yaptığı IIl. Ferdinand ve bugün kayıp olan 1472 tarihli Kardinal Bessanon portreleri bu alandaki ünlü yapıtları arasındadır. Doge Francesco Foscarı’nin ve Andre Vendramin’ın portreleri, konunun hep profilden yansıtıldığı erken dönem yapıtlarıdır. Lorenzo Giustiniani ve Fatih Sultan Mehmed portreleri ise Gentile Bellini ‘nin portreciliğinin doruk noktasını oluşturur.
Gentile Bellini’nin, Kıbrıs Kraliçesi Catherine Cornaro’nun Portresi’nde, tam profilden yüzün üçte ikisini gösteren bakış açısına geçtiği izlenir. Bu tutum ünlü ressam Antonello da Messina‘ nin etkisine bağlanmaktadır.
Gentile Bellini, Eylül 1479 ayında Fatih Sultan Mehmed‘in isteği üzerine İstanbul’a geldi, 25 Kasım 1480 tarihinde bitirdiği en ünlü resimlerinden biri olan Fatih’in Portresi’ni yaptı. Bugün Fatih Sultan Mehmed‘in Bellini tarafından yapılmış bu tablosu Londra‘daki Victoria and Albert Müzesi’ne aittir. Bu tablo National Gallery koleksiyonundadır.
Sanıldığına göre daha sonra Mısır’a ve başka Orta Doğu ülkelerine de gitti.
Gentile’nin en ilginç ve önemli yapıtı, yaşamının sonuna doğru, 1496-1501 arasında Scuola di San Giovanni için yaptığı büyük boyuttaki üç resimden oluşan dizidir. Bugün Venedik Akademisi’nde bulunan bu resimler Kutsal Çarmıhın Mucizeleri’ni konu almaktadır. Dinsel konularına karşın resimlerdeki asıl amaç Venedik’in bilinen görüntülerini ve ünlü asilzadelerini canlandırmaktır.
Kompozisyonları tekdüze olmakla birlikte renkleri ışıklı ve zengindir. Ayrıca yüksek düzeyde bir perspektif kaygısı kendini duyurur. Aziz Markos’un İskenderiye’deki Vaazı Gentile Bellini’nin son yapıtıdır; ölümü üzerine yarım kalmış, sonradan kardeşi Giovanni Bellini tarafından bitirilmiştir.
Gentile Bellini, 23 Şubat 1507 tarihinde Venedik, İtalya‘da 78 yaşında ölmüştür.
Bellini’nin en önemli resimleri, 1577 yılında Venedik’teki Doge Sarayı’ndaki yangınla yok oldu.
Gentile Bellini’nin bazı eserleri :
Lorenzo Giustiniani nin Portresi, 1465,
Venedik Akademisi; Doge Francesco Foscari’nin Portresi, ykş. 1465,
Correr Müzesi, Venedik; Frederick’in Portresi, 1469;
Kardinal Bessarion’un Portresi, 1472, bugün kayıp;
Fatih Sultan Mehmed‘in Portresi, 1480,
Ulusal Galeri, Londra; Kutsal Haçın Mucizelerimdizisi (Kutsal Haçın Kalıntılarının San Marco Alanı’ndan Törenle Geçirilişi, 1496;
San Lorenzo Köprüsü’nde Kutsal Haç Mucizesi, 1500;
Pietro de’ Ludovici’nin Mucizeyle iyileşmesi, 1501),
Venedik Akademisi;
Aziz Markos’un İskenderiye’deki Vaazı (Giovanni Bellini ile), 1505,
Brera Galerisi, Milano;
Andre Vendramin’in Portresi;
Catherine Cornaro’nun Portresi.