Edward Snowden kimdir, ABD’li bilgisayar uzmanıdır. Eski Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve eski Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) çalışanıdır.
Edward Snowden, 21 Haziran 1983 tarihinde Elizabeth City, Kuzey Carolina, ABD‘de doğmuştur. Tam adı Edward Joseph Snowden’dır. Annesi Wendy Snowden, babası Lonnie Snowden’dir. Jessica Snowden adında bir kız kardeşi vardır. Liverpool Üniversitesinde okudu.
2005 yılında “güvenlik uzmanı” olarak Maryland Üniversitesinde işe başladı. 2006 yılında Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA)’dan Booz Allen Hamilton tarafından CIA’ya alındı. Virginia’da Langley‘de CIA karargahında global iletişim bölümü atandı. 6 ay gizli bir okulda eğitildi. Diplomatik pasaportu verildi ve İsviçre‘de siber güvenlik uzmanı olarak bilgisayar ağ güvenliği korumaktan sorumlu olarak görev yaptı.
2013 yılında Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA)’da çalışmaya başladı.
Edward Snowden, ABD’de Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA)’da çalışmakta idi. Gizli NSA belgelerini medyaya ifşa etmiştir.
5 Haziran 2013 tarihinde başlayan bir süreç, Amerika’nın istihbarat birimlerinden Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) ve Federal Soruşturma Ofisi (FBI) tarafından kullanılan telefon dinlemek ve internet kullanıcılarını takip etmek için kullandıkları PRISM (Prizma) adlı programı açıklamasının yanında Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın, vatandaşların özel hayatlarının gizliliğini yasal olmayan yollarla, gizlice ihlal ettiğini açığa çıkardı. Raporlar, Snowden’in NSA çalışanı Booz Allen Hamilton için çalışırken The Guardian ve The Washington Post’a sızdırdığı belgelere dayanmaktadır. Gazetelere yapılan siyasi baskılar sebebiyle Kasım 2013’e kadar The Guardian belgelerin yüzde birini yayımlayabildi.
Milyonlarca telefonun dinlenmesiyle kalmayan, aralarında Facebook, Google, Microsoft, Yahoo, PalTalk, AOL, Skype ve Apple gibi teknoloji devlerinin de adı geçtiği üst düzey güvenlik gerektiren birçok kişisel hesaba da direkt olarak bağlandığı iddia edilen PRISM adlı program, öncelikle İngiliz The Guardian gazetesinde, ardından da Washington Post Gazetesi’ndeki haberler ile gündeme gelmişti.
The Guardian ve Washington Post gazetelerinde yer alan habere göre, Verizon adlı telekomünikasyon şirketine bütün abonelerinin elektronik bilgilerini ve yapılan bütün yurt içi ve uluslararası aramaların kayıtlarını iletmesi emredildi. Aynı şekilde Amerikan yazılım devi Microsoft’un da aralarvisi üzerinden NSA’nin kullanıcı mesajlarına erişimine izin verdiği ve hatta bu mesajların çözümlenmesi için gerekli olan yardımı sağladığını The Guardian’da çıkan haberler arasında yerini aldı.
İnternet kullanıcılarına ait arama geçmişleri, e-posta içerikleri, transfer edilen dosyalar ve sohbet geçmişlerine ulaşabildiği iddia edilen PRISM adlı programın 11 Eylül saldırılarının ardından dönemin devlet başkanı George W. Bush‘un uygulamaya koyduğu biliniyor.
Barack Obama döneminde ise, bu programın uygulamasının genişletildiğinin belirtilmesinin ardından, Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) Başkanı Keith Alexander, telefon dinleme ve internetteki faaliyetleri izlemenin onlarca terör komplosunu engellediğini söyleyerek ifşa edilen PRISM adlı programı savunan bir açıklama yaptı.
ABD Başkanı Barack Obama da yaptığı açıklamada programı savunurken ABD Ulusal Güvenlik Kurumu’nun sızdırılan bilgilerle ilgili olarak Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı’na suç duyurusunda bulunduğu da açıklandı.
“Bu tür şeylerin yaşandığı bir toplumda yaşamak istemiyorum. Yaptığım ve söylediğim her şeyin kayıt altına alındığı bir dünyada yaşamak da istemiyorum” şeklinde bir açıklama yaparak PRISM adlı programı basına sızdıran Snowden, öncelikle ABD‘den sınır dışı edilirken haftalardır birçok ülkeye siyasi sığınma başvurusu yapıldığı biliniyor.
Edward Snowden, halkı onlar adına ne yapıldığı ve onlara karşı neler yapıldığı konusunda bilgilendirmek amacıyla kahraman, ihbarcı, muhalif, hain ve vatansever olarak nitelendirildi.
Devlet mallarının casusluğu ve hırsızlığıyla suçlanan Edward Snowden, 23 Haziran 2013 tarihinde ABD’yi terk ederek Rusya‘ya Moskova‘ya gitti. Rusya’da havalimanında bir süre kaldıktan sonra 2013 Temmuz ayında 1 yıllık geçici siyasi sığınma hakkı aldı. Sürenin dolmasından sonra 1 Ağustos 2014 tarihinde 3 yıllık geçici oturum hakkı elde etti.
Ünlü yönetmen Oliver Stone, Edward Snowden’ın yaşamını konu alan bir film yapacağını söylemiştir.
2014 yılında yönetmen Laura Poitras tarafından “Citizenfour” adlı belgeseli yapılmıştır.
