Francisco Franco kimdir, İspanya İç Savaşı’nda Milliyetçi Cephe’nin önderi olan İspanyol General. 1936–
1939 yılları arasında gerçekleşen iç savaş sonrasında ülkenin idaresini bırakmamış olan Franco,
ülkeyi 36 yıl boyunca diktatörlükte yönetmiştir. Lakabı El Caudillo (Önder)’dir.
Francisco Franco ya da tam adıyla Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco y
Bahamonde Salgado Pardo de Andrade, 4 Aralık 1892 tarihinde, Ferrol, Galicia, İspanya’da dünyaya geldi. İki asırdan beri her üyesi aralıksız deniz kuvvetlerinde yüksek
rütbelerle hizmet vermiş olan bir aileden gelen Franco, babası gibi bir deniz kuvvetleri subayı olma
yolunda ilerliyordu. Fakat İspanya ile Amerika arasında gerçekleşen savaşın ardından
neredeyse bütün donanmasını kaybetmiş olan ülke,htiyaç durmadığından
Franco da aile geleneğini bozarak kara harp okuluna kayıt oldu.
1907 yılında akademiye giren Franco, 1910 yılında okuldan mezun oldu ve de Fas’da görev
aldı. Savaşın getirdiği yıkım kendisini en çok Fas cephesinde göstermişti ve savaşta pek çok yüksek
rütbeli subay hayatını kaybetmişti. Bu boşluğu doldurmak için genç subayları terfi ettiren İspanyol
ordusu, iyi bir sicile sahip olan Franco’yu da es geçmedi. 1916 yılına gelindiğinde, henüz 23
yaşında olan Franco, çoktan yüzbaşı rütbesine yükselmişti. El Biutz’de gerçekleşen bir talimde
ağır yaralanan ve bir testisini kaybeden Franco, bu kadar kötü bir patlamadan sağ çıkabildiği için
orduda Baraka (Şanslı) lakabını kazandı ve de 1917 yılında binbaşı rütbesine yükseltildi.
1923 yılına gelindiğinde yarbay olan Franco, aynı yıl Maria del Carmen Polo ile evlendi; çiftin
1926 yılında tek çocuğu olan Maria del Carmen dünyaya geldi.
1932 yılında İspanya’da monarşinin sona ermesi ve demokratik düzenin kurulması sırasında,
Franco taraf tutmayarak apolitik bir tutum sergiledi. Fakat kısa süre içerisinde demokratlarla arası
bozuldu ve de 1936 yılında Kanarya Adaları’na sürgün maiyetinde bir atamayla gönderildi.
18 Temmuz 1936 tarihinde askeri ayaklanma ilan eden Franco, ertesi gün Fas’a geçerek
burada bulunan ordunun denetimini bir günde ele geçirdi. Daha sonra İspanya’ya hareket eden
Franco, 3 yıl sürecek olan iş savaşı başlatmış oldu. 1936 yılında ayaklanmanın başlamasıyla askeri
ve idari yönetici olarak atanan Franco, ayaklanma sırasında ülkede tam bir denetim kuramasa da,
30 Ocak 1938 yılında hareketi tamamladı ve de Franco devlet başkanı, hükümet başkanı,
kara ve deniz kuvvetleri komutanı ünvanlarıyla devletin başına geçti.
İç savaş sırasında ülkenin kaybettiği gücü tekrar kazanmak isteyen Franco, bu sebeple 1939
yılında Anti-Komitern Pakt’ı imzalayarak Adolf Hitler’in yanında II. Dünya Savaşı’na girdi;
fakat Almanya’ nın Polonya’ya saldırması sonucunda savaştan uzak durma kararı alarak
ülkesini savaşın yıkılından korudu. Savaş süresince yaptığı mücadele Fas’ta bulunan Tanca
şehrini işgal etmek oldu, fakat bu durum Müttefikler tarafından hoş karşılanmayınca savaş sonrasında
kurulan Birleşmiş Milletler organizasyonuna İspanya alınmadı.
1947 yılında İspanya’da rejmi değiştiren Franco, kendisini kral ve ülkenin daimi koruyucusu
olarak atadı. B.M.’lere de alınmayan İspanya, politika açısından çok kötü bir on yıl geçirdi; bu durum
A.B.D. ile ilişkilerini geliştirdiği Soğuk Savaş’a kadar devam etti 1966 yılında devlet ve
hükümet başkanlarının yetkilerini azaltarak kendi gücünden az da olsa feragat ettiyse de 1969 yılında torunu olan Juan Carlos’u veliahtı olarak ilan ederek diktatörlük rejmini güçlendiren
hamlelere imza attı. Francisco Franco, 1973 yılında başbakanlık görevini torununa bırakarak
sadece devlet başkanı ve ordu komutanı olarka görev yaptı.
Francisco Franco, uzun süren bir hastalığın ardından 20 Kasım 1975 tarihinde, 82 yaşında
Madrid İspanya’da hayata gözlerini yumdu. Yerine torunu olan I. Juan Carlos geçerek
İspanya’da krallığı devam ettirdi.
