Franz Schubert kimdir, Franz Schubert, kısacık ömründe 600’ün üzerinde şarkı, 9 senfoni, operalar, çok sayıda oda müziği ve piyano parçaları bestelemiştir. Schubert’in en bilinen eseri sekizinci senfonisi olan “Bitmemiş Senfoni” dir. Bitmemiş olmasının nedeni bilinmemektedir.
Franz Schubert, 31 Ocak 1797 tarihinde Elisabeth Vietz, Franz Theodor Schubert çiftinin oğlu olarak Viyana‘da doğmuştur. Tam adı Franz Peter Schubert’dir. Babası amatör müzisyen ve aynı zamanda bir okul müdürüydü. Annesi 14 çocuk doğurdu, doğurduğu on dört çocuğundan dokuzu, daha bir yaşına gelmeden ölmüş, geriye Franz Schubert ile birlikte dört kardeşi kalmıştı. 5 yaşına geldiğinde ilk müzik derslerini babasından aldı. Babası ona, temel müzik derslerini de, keman çalmayı, 10 yaş büyük olan abisi piyano çalmayı öğretti.
Daha sonra babası Lichtenthal korosunun şefi Michael Holzer’den piyano, org ve şan dersleri aldırdı. Lichtenthal korosunun ilk soprano sesli erkek koristi olarak ünü kısa zamanda Lichtenthal‘de yayıldı. 9 Ekim 1808’de Viyana‘da açılan bir sınavı kazanarak Kraliyet Kilisesi Korosu’na katıldı. Burada 5 yıl eğitim aldı. Okul yaşamı biterken, birçok bestesinin yanı sıra ilk senfonisini de yazmıştı. Ardından Lichtenthal’da öğretmenlik yapmaya başladı. 1815 yılında İsveç asıllı olan ama Almanya‘da doğup büyüyen ekonomik sorunları olmayan bir hukuk öğrencisi Franz von Schober ile tanıştı. Öğretmenliği bırakıp sadece beste yapmasını öğütledi ve tüm masraflarını karşıladı. Bunun üzerine Franz Schubert, öğretmenliği bırakarak bu yeni arkadaşı ile birlikte bir evde kaldılar, arkadaş çevresi çok genişledi.
Şairler, filozoflar, ressamlar, politikacılar, saray görevlileri, aktrisler, şarkıcılar, kısaca hemen her kesimden insanın katıldığı bu toplantılarda Franz Schubert’in yeni besteleri çalınır olmuştu.
1818 yazında Schubert Viyana’dan ayrılıp Kont Esterhazy’nin davetlisi olarak Zeleesz’ye (Macaristan) gitti. Bu daveti kabul etmesinin ana nedeni, parasal yönden çok sıkıntıda olmasıydı. Esterhazy’ler müzik âşığı bir aileydi. Kont’un güzel bas sesi vardı. Eşi kontes’in ve 13 yaşındaki büyük kızının kontralto, 11 yaşındaki küçük kızının da soprano seslerinin yanı sıra tümü piyano çalmayı biliyordu. Schubert, Esterhazy’lerin evinde, müzik dolu çok güzel günler geçirdi. Bu arada beste yapmak için de bol zamanı oldu. 1819 yılı başlarında Viyana‘ya geri döndü.
İki defa Macaristan‘a, Esterhazy’lere gitti, evin kızlarına müzik dersleri verdi, Avusturya‘ya birkaç kısa yolculuk yaptı; bunun dışında Viyana’dan hiç ayrılmadı.
Franz Schubert denince akla “Bitmemiş Senfoni” gelir. 1822 yılında bestelediği ve “8. Senfoni” olarak da bilinen bu yapıtını Schubert’in tamamlayamadığı varsayıldığı için yapıt, bugün de “Bitmemiş” tanımlamasıyla anılmaktadır. İki kısımlı bu eseri yazmak için sanatçının kağıt bulamamış olması, beğenmeyerek vazgeçmesi veya kaybolmuş olması düşünülmektedir. Ya da Schubert senfonide bir yenilik yapmak istemiş ve bilerek de iki kısım yazmış olabilir.
Bu dönemlerde Schubert iyice hastalanır. Hastaneye yatırılır. Çıktığında ise bir daha eski sağlığına kavuşamaz. “Bitmemiş Senfoni” ise sanatçının bir arkadaşının masasında tesadüfen bulunarak, ölümünden 15 yıl sonra çalınır ve çok beğenilir.
Schubert’in “Bitmemiş Senfoni”si yanı sıra beş adet de “Bitmemiş Sonat”ı vardır. Melodik ve harmonik çatıları tamamlanmış olmalarına karşın bu beş sonat da tam olarak bitirilmemiştir. Bunun da nedeni bilinmemektedir.
Franz Schubert, 1822 yılında bir hayat kadını ile girdiği ilişki sonucu Frengi hastalığına yakalandı. Birçok tedavi yöntemi uygulanmasına karşın, zaman zaman iyileşmiş görünse de durumu gittikçe kötüleşti. Ancak hastalığı, çalışmasını etkilemedi ve var gücüyle güzel yapıtlar vermeyi sürdürdü.
Franz Schubert, kısacık ömründe 600’ün üzerinde şarkı, 9 senfoni, operalar, çok sayıda oda müziği ve piyano parçaları bestelemesine rağmen parasal olarak sürekli ailesine ve arkadaşlarına bağımlı kalmıştır. Schubert’in yapıtları ancak ölümünden sonra ün kazanmıştır.
26 Mart 1827 tarihinde büyük besteci Ludwig van Beethoven öldüğünde, onu çok sevdiği için çok hasta olmasına rağmen onun cenaze töreninde 38 meşale taşıyıcısından biri olarak görev aldı.
Franz Schubert, 19 Kasım 1828 tarihinde Viyana, Avusturya‘da 31 yaşında tifüsten ölmüştür.
Franz Schubert Önemli Eserleri:
Opera:
Des Teufels Lustschloss (Şeytanın Zevk Şatosu) 1814,
Zwillingisbrüder (İkiz Kardeşler) 1818,
Müzik (dinsel):
7 missa,
3-Kantat.
Orkestra Müziği:
4. Senfoni (1816),
5. Senfoni (1816),
8. Senfoni (bitmemiş) 1822,
9. Senfoni,
Oda Müziği:
Si Bemol Majör Dörtlü (1814),
La Minör Dörtlü (1924),
Re Minör Dörtlü (1824),
Sol Majör Dörtlü (1826),
Do Majör Beşli (1828),
La Majör Beşli (Alabalık) 1819,
Fa Majör Sekizli (1824),
Piyano Müziği:
21 Sonat:
Çeşitli impromtular Moment musicaller;
Valsler; Do Majör Wan-derephantaise (Gezginin Fantezisi) 1822.
Lied: Gretchen am Spinnrade (Gretchen Çıkrık Başında) 1814,
Die Forelle (Alabalık) 1817 Der Tod und das Madchen (Ölüm ve Genç Kız) 1824,
Ave Maria (1824).
Şarkı Dizisi:
Die Schöne Müllerin (Güzel Değirmenci Kız) 1823,
Winterreise (Kış Yolculuğu) 1827,
Schwanengesang (Kuğunun Şarkısı) 1808
