Hamid Karzai kimdir, Önceki Afganistan devlet başkanı.
Hamid Karzai, 24 Aralık 1957 tarihinde Karz, Kandahar, Afganistan‘da doğmuştur. Babası Abdul Ehad Karzai’dir. Babası Abdul Ahad Karzai, 1960’larda Meclis Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Büyükbabası Hayr Muhammed Han, 1919’daki Afganistan’daki bağımsızlık savaşı sırasında ve aynı zamanda Senatoda Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştı. İlkokulu Kandahar’da Mahmud Hotaki İlköğretim Okulunda okudu, ortaokulu Kabil‘de Seyit Cemaleddin Afgan Okulunda tamamladıktan sonra 1976 yılında Habibia lisesinden mezun oldu. 1979–1983 yılları arasında Hindistan‘da Himachal Pradesh Üniversitesinde siyaset bilimi yüksek lisans dersi okudu.
Hamid Khil olmak üzere Dari (Farsça), Urduca, Hintçe, Arapça, İngilizce ve Fransızca lisanlarını konuşabilmektedir.
Sovyetler Birliği, 1979‘da Afganistan‘ın başındaki sosyalist eğilimli Muhammed Necibullah hükümetinin davetiyle Afganistan’a asker göndererek ülkeyi kontrol altına aldı. Sovyetler’in fiili işgali anlamına gelen bu duruma karşı İslamcı Mücahitler direnişe geçtiler. Başta ABD olmak üzere Batı’nın ve Suudi Arabistan ile Pakistan gibi ülkelerin desteğini alan Mücahitler, Sovyet güçlerine ağır kayıplar verdirdiler. Dünyanın dört bir yanındaki Müslüman ülkelerden insanlar, “cihat” amacıyla Afganistan‘a akın ettiler. Çatışmalar, 1989‘da Sovyetler Birliği’nin geri çekilmesiyle sona erdi.
Sovyet – Afgan Savaşı sırasında Karzai, 1982 yılında Ulusal Afgan Kurtuluş Cephesi’nin harekât sorumlusu olarak mücadele etti. Bu sırada komşu Pakistan‘a taşındı. Mücahitler, ABD, Pakistan, Suudi Arabistan ve İran tarafından desteklendi ve Karzai ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) için çalışan bir müteahhit oldu. Sovyet müdahalesi sırasında Pakistan içinde kalırken, kardeşleri Amerika Birleşik Devletleri‘ne göç etti.
Sovyetler Birliği işgali sırasında Sovyet güçlerine karşı gösterdiği mücadeleyle Afganlar tarafından tanınan bir isim haline geldi. 1992’ye kadar Pakistan‘da bir şehir olan Peşaver‘de sürgün hayatı yaşayan Karzai, Sovyet destekli Necibullah hükümetinin Sovyetler’in ülkeden çekilmesinin ardından 1992 yılında devrilmesinden sonra Kabil‘e döndü ve Burhaneddin Rabbani hükümetinde Dışişleri Bakan Yardımcısı oldu. Karzai, 1996 yılında Taliban başa geçene kadar bu görevi yürüttü. Fakat daha sonra casusluk yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. Serbest bırakılmasının ardından Pakistan‘a kaçarak burada Afgan mültecilerin arasında yaşamını sürdürdü ve eski Afganistan Kralı Muhammed Zahir Şah‘ın yeniden göreve getirilebilmesi için çalışmalara katıldı.
14 Temmuz 1999 sabahı, Quetta kentinde, bir camiden evine giden Karzai’nin babası Abdül Ahad Karzai, sabah erken saatlerde vurularak öldürüldü. Raporlar, Taliban’ın suikastı yaptığını gösterdi.
Karzai, Pakistan’dan Afganistan’a döndüğü Ekim 2001’de Taliban karşıtı mücadelede görev alan bir isim haline geldi. Aynı dönemde ABD Afganistan’a saldırdı. Karzai’nin ülkeye döndüğünü öğrenen Taliban, saklandığı yere baskın düzenledi. Karzai, ABD helikopterleri ve özel güçler tarafından kurtarıldı. O dönemde Birleşmiş Milletler (BM) önderliğinde düzenlenen konferans Afganistan’da bir geçici hükümetin kurulmasına karar verdi. Taliban yönetimi sonrasında 22 Aralık 2001 – 7 Aralık 2004 tarihleri arasında geçiş hükümetinin başkanlığını yaptı.
9 Ekim 2004‘teki cumhurbaşkanlığı seçiminde Hamid Karzai ve Raşid Dostum aday oldu. Oyların yüzde 10’unu Raşid Dostum aldı. Karzai’nin en yakın rakibi olan eski Eğitim Bakanı Yunus Kanuni oyların yüzde 38’ini aldı. Oyların yüzde 54’ünü alan Hamid Karzai cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmıştır.
Hamid Karzai, 2 Kasım 2009‘da düzenlenen seçimlerde bir kez daha cumhurbaşkanı seçildi.
Hamid Karzai, 1999 yılında kadın doğum uzmanı doktor Zeenat Kureyşi ile evlendi. Mirwais Karzai (d. 25 Ocak 2007), Malalai Karzai, Howsi Karzai adlarında 3 çocuğu vardır.
22 Aralık 2001 – 29 Eylül 2014 tarihleri arasında Afganistan cumhurbaşkanı olarak görev yaptıktan sonra 5 Nisan 2014‘te düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmadı ve görevini seçilen yeni cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzai‘ye devretmiştir.
