John Maynard Keynes kimdir, Yaşamını, dünyayı içine düştüğü ekonomik krizden kurtarmaya adadı. Amacı, ülkesi ve tüm dünya ülkelerinde yaşayan insanların ekonomik ve toplumsal açıdan daha iyi koşullara kavuşmasını sağlamaktı.
John Maynard Keynes, 5 Haziran 1883 tarihinde Cambridge, İngiltere‘de John Neville Keynes, Florence Ada Keynes çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Varlıklı bir çevrede yetişti. Babası Cambridge Üniversitesi ekonomistlerinden John Neville Keynes, annesi ise başbakan kızı Florence Ada Keynes’dir. 10 yaşına geldiğinde, cebir ve geometri dalında ustalaştı, 14 yaşındayken Eton‘da burs kazandı. O yıllarda, üstünde çalıştığı konularla ilgili 60’tan fazla ödül kazandı. Eton’ın en seçkin kulübü olan “Pop”a üye kabul edilmesi, sadece derslerine çok çalışan bir öğrenci değil, aynı zamanda sosyal bir genç olduğunun kanıtıydı.
1902 yılında Cambridge King’s College’ta matematik eğitimi yapması için açık yıl birincilikle tamamlamasının yanı sıra, Cambridge Öğrenci Birliği’nin başkanlığını yaptı. Aynı zamanda gizli bir topluluk olan Apostles’in de üyesiydi. Bu grup içinde Bertrand Russel ve E. M. Forster gibi öğrenciler de bulunuyordu. Cambridge’te profesörlük yapan Alfred Marshall, Keynes’le özel olarak ilgilendi.
Doktorasını iktisat üzerine yapmaya karar verdi ve ekonomi teorisinin temellerini oluşturmaya başladı. Hindistan‘a giderek iki yıl çalıştı. Ardından 1908 yılında Cambridge’e okutman olarak geri döndü.
Devlet hizmetinde bulunduğu sıralarda kazandığı deneyimlerle temellendirdiği Hindistan‘ın maliye sistemi ve para politikaları çözümlemeleri, meslektaşlarından olumlu notlar aldı. I. Dünya Savaşı‘nın patlak verdiği yıllarda, Keynes’in müthiş bir ekonomi dehası olduğu açıkça or Hazine’ye çağrıldı.
Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere Hazine Bakanlığı’nda danışman olarak çalıştı. Royal Economic Society’nin sekreterliğine ve 1912-1945 yılları arasında Economic Journal adlı derginin yayın yönetmenliğini yaptı.
I. Dünya Savaşı’nın İttifak devletlerinin zaferi ile sonlanması ile Almanya, Versay Barış Antlaşması‘yla ağır borçlar altında ezilmeye mahkûm edilmişti. Antlaşmaya göre, Almanya‘nın borcu, bugünün parasıyla 350 milyar dolardı. Ayrıca, sanayisine de kısıtlamalar getirilmişti. Kimilerine göre, bu yaptırım Almanya’nın hak ettiğinden çok değildi. Bununla birlikte, Keynes’in de vurguladığı gibi Almanya, sahip olmadığı bir parayı ödemeye zorlanıyordu. Bu, Almanya’yı yeni kaynaklar aramaya, yeni istilalara itebilirdi.
Bu tartışmalar sonrasında Hazine’deki görevinden istifa etti. Böylece, kaygılarını topluma daha rahat bir şekilde anlatabilecekti. 1919 yılının Aralık ayında “Barışın İktisadi Sonuçları” adlı kitabını yayımladı. Eski patronu, Başbakan Lloyd George‘un, dönemin iktisadi politikalarının akıldışı uygulamalarının çözümlendiği kitap, bir anda en çok satanlar listesinde birinciliğe oturdu.
John Maynard Keynes‘in en ünlü eseri 1936 yılında yayınlanmış olduğu, İstihdamın, Paranın ve Faizin Genel Teorisi (The General Theory of Employment, Interest and Money) ya da kısa adıyla Genel Teori diye bilinen kitaptır.
Bu kitabıyla Klasik İktisatçıların öne sürdüğü teorileri kabul etmekle beraber, Klasik istihdam teorisine karşı çıkmıştır. Klasikçilerin öne sürdüğü ekonominin kendiliğinden eski haline gelme görüşünü imkansız bulmaktadır. I. Dünya Savaşı sonunda toplanan Paris Barış Konferansı’na İngiltere Hazinesi’ni temsilen katılmıştır.
Dünya Savaşı sonrasında danışmanlık ve gazetecilik yapan Keynes, II. Dünya Savaşı‘nın bitmesine az kala, 1944 yılında toplanan Bretton Woods Konferansı’nda İngiliz Heyeti’ne başkanlık yapmıştır. Keynes, Amerika Birleşik Devletleri tezlerine karşı İngiliz tezlerinin savunucusu olmuş ve konferansta kendi adı ile anılan, Keynes Planını sunmuştur. Bu konferansta, IMF (Dünya Para Fonu) ve Dünya Bankası’nın kurulmasına öncülük etti.
Liberal, sınırlı devlet anlayışından vazgeçilerek devletin ekonomiye müdahale etmesi gerektiğini söylemiştir. Görüşleri uzun yıllar ekonomiyi etkilemiştir. 1970’lerde stagflasyon (durgunluk içinde görülen enflasyon) yaşanması sonucu Keynes’in talep yönlü politikaları yetersiz kalmıştır. Ancak, 2007 global krizi gerek ABD Başkanı Barack Obama ve gerekse İngiltere Başbakanı Gordon Brown‘ın uygulamaya koyduğu ekonomik tedbirler bakımından, Keynesci ekonominin teorik olarak yeniden gündeme gelmesini sağlamıştır.
Ekonomik durgunlukla mücadelede müdaheleci para ve maliye politikalarını savunmasıyla tanınır. Bu düşünceleri daha sonra Keynesci ekonomi akımı içinde biçimlenmiştir. Temel politika önermesi talep yönlü makroekonomik poltikalardır. Yatırımları faiz ve sermayenin marjinal etkinliği yardımıyla açıklamaktadır.
Bir eşcinsel olduğu için özellikle Muhafazakarlar tarafından büyük eleştirilere maruz kalmıştır.
John Maynard Keynes, 1925 yılında bir Rus balerin Lydia Lopokova ile evli evlendi.
Ölümüne kadar Hazine’deki görevine devam eden John Maynard Keynes, 21 Nisan 1946 tarihinde İngiltere, Sussex’de 63 yaşında kalp krizi neticesinde ölmüştür.
John Maynard Keynes’in millî geliri, toplam harcamaların belirlediğine ilişkin teorisi hâlen genel kabul gören bir kuram olarak devam etmektedir.
Kitapları :
1913 – Indian Currency and Finance
1914 – Ludwig von Mises’ Theorie des Geldes (EJ)
1915 – The Economics of War in Germany (EJ)
1919 – The Economic Consequences of the Peace / Barışın İktisadi Sonuçları
1921 – A Treatise on Probability
1922 – The Inflation of Currency as a Method of Taxation (MGCRE)
1922 – Revision of the Treaty
1923 – A Tract on Monetary Reform
1925 – Am I a Liberal? (N&A)
1926 – The End of Laissez-Faire
1926 – Laissez-Faire and Communism
1930 – Treatise on Money
1930 – Economic Possibilities for our Grandchildren
1931 – The End of the Gold Standard (Sunday Express)
1931 – Essays in Persuasion
1933 – An Open Letter to President Roosevelt (New York Times)
1936 – İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi
1940 – How to Pay for the War: A radical plan for the Chancellor of the Exchequer
1929 yılı dünya bunalımı:
John Maynard Keynes, düşünce dizgisini, I. Dünya Savaşı sonrası dönemde, İngiltere‘deki sürekli işsizlik ve etkileri bütün dünyaya yayılan 1929 Büyük Bunalım’ının etkisi altında geliştirdi. 1924 yılında, İngiltere’de bir milyon kadar işsiz vardı. Lloyd George gibi politikacılar işsizliği önlemek için, bayındırlık işleri programını ileri sürüyorlardı, Keynes de, bunu destekliyordu. Ayrıca, ihracatı teşvik için, her ne pahasına olursa olsun İngiliz lirasının eski koşullar altında konvertibilitesini gerçekleştirme çabalarına son verilmesini istiyordu. Muhafazakâr Parti’nin iktisat politikasının, işsizlik yarattığını ileri sürüyordu. Keynes’in fikirleri bu dönemde tutulmamıştı.
1929 yılında ABD‘de başlayan ve kapitalizm tarihindeki en şiddetli ve sürekli bunalım İngiltere‘ye sıçrayınca, 1931 yılında İngiliz lirası devalüe edilmiş ve ihracat artmıştı. Dünya piyasasında İngiltere‘nin baş rakibi olan Almanya, bu olaydan en çok zarar gören ülke oldu. Artık Keynes’in reçetesini kullanan ülkeler olumlu sonuçlar almaya başlamışlardı.
Almanya, 1933’ten itibaren, işsizliğe karşı mücadele için, devletin, yatırımlar ve kredi alanlarına müdahalesini kabul etmiş; aynı yıl ABD‘de iktidara gelen Franklin Roosevelt, kamu harcamalarını genişletmiş; ücretlerin yükseltilerek satın alma gücünün genişletilmesi için, girişimcilere baskı yapmış; doları devalüe ederek ihracatı artırmaya çalışmıştı.
