Markus Wolf kimdir, “Yüzü olmayan adam” olarak bilinen Markus Wolf’un, yıllarca Batı istihbarat teşkilatları onun bir fotoğrafına bile sahip değildi.
Markus Wolf, 19 Ocak 1923 tarihinde Hechingen, Almanya‘da Friedrich Wolf, Else Dreibholz çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Yazar ve hekim olan babası Almanya Komünist Partisi üyesidir. Adolf Hitler‘in güç kazanmasıyla birlikte komünizme olan ilgileri ve Yahudi soyundan gelmeleri nedeniyle İsviçre yoluyla Fransa‘ya, oradan da Moskova‘ya göç ettiler. Göç etmeden önce Almanya’da Alman Karl Liebknecht Okulu’na, sonra bir Rus okuluna gitti. Moskova Havacılık Enstitüsü uçak mühendisliği bölümüne kaydoldu.
2. Dünya savası sırasında Nazi Almanya’sı Sovyetler Birliği’ne saldırınca Alma Ata‘ya kaçtı. Komitern’e katıldı, burada düşman hatlarının arkasında çalışmak üzere eğitim aldı. Savaş bittikten sonra, Sovyet işgal bölgesindeki bir radyo istasyonunda çalışmak üzere Walter Ulbricht‘in de olduğu bir grupla Berlin‘e gazeteci olarak yollandı. Nazi liderlerinin yargılandığı Nürmberg Mahkemeleri‘ni izleyen gazetecilerin arasındaydı.
Markus Wolf, 30 yaşındayken 1953 yılında Güvenlik Bakanlığı Dış İstihbarat Servisinin kurucu üyeleri arasında oldu. İstihbarat şefi olarak, casuslar aracılığıyla Batı Almanya hükümetine, siyasi ve iş çevrelerine sızmakta büyük başarı sağladı.
Markus Wolf, Doğu Almanyğı dış istihbarat bölümünün (Stasi) başı olarak 34 yıl görev yaptı.
Batı Almanya Başbakanı Willy Brandt, 1974 yılında özel danışmanı Günther Guillaumme‘un Markus Wolf’un özel ajan olarak yetiştirdiği Demokratik Alman ajanı olduğunun ortaya çıkması üzerine Başbakanlıktan istifa etti.
Markus Wolf, ele geçmezliği ve bir fotoğrafının bile olmayışı yüzünden yüzü olmayan adam olarak ünlendi. 1978’de İsveç ziyareti esnasında fotoğrafının çekilmesine kadar Doğu Alman casus şefinin dış görünüşünün batılı istihbarat servislerince bilinmediği söylenir. Bu ziyaretten sonra Doğu Alman sığınmacı Werner Stiller, Batı Alman karşı istihbaratına resimdeki adamın Wolf olduğunu teşhis eder. Ancak bu iddia pek doğru değildir, zira 1959’da CIA, Nürmberg Mahkemeleri katılımcılarının fotoğraflarından Wolf’u teşhis etmişti.
1986 yılında 63 yaşında iken emekli olup kardeşi Konrad ile 1930’larda Moskova‘da yetiştirilmelerinin öyküsünü yazdı.
Markus Wolf, doğudaki insanlar için değişimin bir simgesiydi, çünkü 1991 yılında Sovyetler Birliği‘nin dağılmasından önce Sovyet Komünist Partisi’nin başında bulunan son devlet başkanı Mihail Gorbaçov‘un Glasnost ve Prestroyka politikalarını destekledi.
İki Almanya‘nın 3 Ekim 1990 tarihinde birleşmesinden kısa süre önce Doğu Almanya’dan kaçtı. Rusya ve Avusturya‘dan politik sığınma talep etti, ancak reddedildi. Almanya‘ya döndüğünde Alman polisi tarafınlet Mahkemesi tarafından vatan hainliğinden suçlu bulundu ve altı yıl hapis cezasına mahkûm edildi. Bu mahkûmiyet sonra, Federal Suçlar Mahkemesi tarafından kaldırıldı çünkü Wolf, o zamanlar bağımsız olan Demokratik Almanya Cumhuriyeti topraklarında çalışmıştı.
1997 yılında kanunsuz alıkoyma, zorlama, fiziksel işkenceden suçlu bulundu, iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. Atom casusluğuyla suçlanan eski Batı Alman (SPD) siyasetçisi Paul Gerhard Flämig‘e karşı tanıklığı reddettiği için ek olarak üç gün hapis cezası aldı. Wolf, hatıratında sözünü ettiği casusun Flämig olmadığını iddia etti. Kendisine bağlı çalışan tek bir kişinin ismini vermedi.
1950-1980 arası Batı ülkelerine 4000’e yakın ajan yerleştiren Wolf, ajanlarını özellikle yakışıklı erkekler arasından seçmekte ve bunları devlet dairelerindeki sekreterlerin zaaflarından yararlanarak kullanmaktaydı. Bu ajanlara Romeo ajanlar da denir. Hatıralarında “Eğer casusluk tarihine geçecek olursam, bu casuslukta cinselliğin kullanımını mükemmelleştirmekten olabilir.” demiştir.
Markus Wolf, 9 Kasım 2006 tarihinde Berlin, Almanya‘da 83 yaşında ölmüştür.
Evlilikleri :
3 oğlu oldu.
1.eşi: Emmi Stenzer (e. 1944–1976)
2.eşi: Christa Heinrich (e. 1976–1986)
3.eşi: Andrea Stingl (e. 1987–2006)
Kitapları :
1997 – Man Without a Face: The Autobiography of Communism’s Greatest Spymaster.