Olga Tokarczuk kimdir, 2018 yılının Nobel Edebiyat Ödülünü kazandı.
Olga Tokarczuk, 29 Ocak 1962 tarihinde Sulechov’da Polonya‘da öğretmen olan Wanda Slabowska ve Józef Tokarczuk’un kızı olarak doğmuştur. Öğretmenliğin yanı sıra kütüphanede de çalışan babası sayesinde küçük yaştan itibaren kitaplarla haşır neşir olan yazarın edebiyat serüveni de böylece başladı. Çocukluğunu, ebeveynlerinin Halk Üniversitesinde ders verdiği Zielona Góra yakınlarındaki Klenica köyünde geçti. Sonra ailesiyle birlikte Kietrz’e (Opolskie Bölgesi) taşındı; burada CK Norwid lisesinde okudu. Varşova Üniversitesi‘nde psikoloji (klinik uzmanlık) eğitimi aldı. Bu süre zarfında psikiyatri hastanesinde gönüllü olarak çalıştı. 1985 yılında yüksek lisans derecesi aldı. Daha sonra 1986-89 yıllarında Walbrzych’deki Ruh Sağlığı Kliniğinde çalıştı.
Olga Tokarczuk, 1979’dan beri Na Przelaj dergisinde Natasza Borodin takma adı altında yazdı. 1993 yılında yazdığı “Kitap Adamlarının Yolculuğu” (Podróz Ludzi Ksiegi) ile kendini edebiyata adadı.
Edebiyat kariyerine başlamadan önce Varşova Üniversitesi‘nde psikolog olarak çalışan Olga Tokarczuk, analitik psikolojinin kurucusu Carl Jung üzerine çalışmalar yaptı.
Olga Tokarczuk, Roman Fingas ile evidir. Zbyszko Fingas (d.1986) adında bir oğlu vardır.
1998 yılında kocası Roman Fingas ile birlikte kurup 2004 yılına kadar “Ruta” yayınevinin işletmeciliğini yaptı.
Olga Tokarczuk, 2008 yılından itibaren Opole Üniversitesi‘nde yaratıcı yazarlık dersleri vermekte ve Krakow’daki Jagiellonian Üniversitesi Edebiyat ve Sanat Okulu’nda nesir atölyeleri düzenlemektedir.
Politik olarak ekoloji uzmanı ve vejeteryan olan Olga Tokarczuk, aynı zamanda hayvan haklarını da destekliyor. 2004 yılından bu yana Polonya’da Polonya Yeşiller Partisi üyeliğini yapmaktadır.
Yazarın 2009 yılında yayımladığı, türü eko-gerilim olan “Prowadź swój pług przez kości umarłych” ise Tokarczuk’un dünya çapında bilinirliğinin daha da artmasını sağladı. Roman, ormanda yaşayan bir toplulukta, insanların ve hayvanların cinayetlerini araştıran yaşlı bir kadının, güç, para ve ataerkilliğin ittifakıyla yüzleşmesini konu alıyor.
Olga Tokarczuk, doğa ile kültür, akıl ile delilik, erillik ve dişilik, yurt ve yabancılık gibi karşıtlıkları ve aralarındaki geçişkenlikleri ele alan hikâyeleriyle ön plana çıkan bir yazardır.
2018 yılında Bieguni adlı romanıyla Man Booker International Ödülü’nü kazandı. Orijinal olarak 2007’de Bieguni ismiyle yayınlanmış olan ve 2018 yılında man booker uluslararası ödülünü aldığı kitabı, İngilizceye Flights ismiyle çevrildi, Türkçeye de Alabanda yayınları tarafından 2016 yılında Neşe Taluy Yüce tarafından “Koşucular” ismiyle çevrilmiştir.
2018 yılında Koşucular (Bieguni) kitabı ile kazandığı 2018 yılının Nobel Edebiyat Ödülünü; bir skandal yüzünden ertelenmesiyle alamadı ancak ona ödülü ertesi sene 10 Ekim 2019 tarihinde verildi.
Kitapları :
1989 – Aynalardaki Kent (Miasto w lustrach)
1993 – Kitap Adamlarının Yolculuğu (Podróz Ludzi Ksiegi)
1995 – EE
1996 – yesteryear (Prawiek i inne czasy)
1997 – Dolap (Szafa)
1998 – Gündüz evi, gece evi (Dom dzienny, dom nocny)
2000 – Noel hikayeleri (Opowiesci wigilijne)
2000 – Oyuncak bebek ve inci (Lalka i pearl)
2001 – Birkaç davul konseri (Gra na wielu bebenkach)
2004 – Son hikayeler (Ostatnie historie)
2006 – Anna Dünyanın mezarlarında (Anna In w grobowcach swiata)
2007 – Koşucular (Bieguni)
2009 – Ara kemikleri Ölü (Prowadz swój fişi przez kosci umarlych)
2012 – Ayı anı (Moment niedzwiedzia)
2014 – Jacob’un Kitapları (Ksiegi Jakubowe)
2017 – Kayıp ruh (Zgubiona dusza)
2018 – Tuhaf hikayeler (Opowiadania bizarne)
2018 – Aç Gözünü Artık Yaşamıyorsun.
