Paul Dirac kimdir
Paul Dirac kimdir, Kuantum mekaniğinin kurucularındandır. Diğer önemli keşiflerinin yanında fermionların davranışını açıklayarak antimaddenin keşfine olanak veren ve kendi adı verilen Dirac denklemi‘ni yaratmıştır.
Paul Dirac, 8 Ağustos 1902 tarihinde İngiltere‘nin Bristol kentinde, Bishopston kasabasında doğmuştur. Doğduğu kasabada büyümüştür. Babası Charles Dirac İsviçre‘den 1880 yılında göçmen gelen bir Fransızca öğretmeni, Annesi Cornwall’lu bir denizcinin kızı Florence Hilton’dır. 1919 yılına kadar İsviçre vatandaşı iken İngiliz vatandaşlığına geçtiler. İlkokula Bishopston’da Road İlkokulunda başladı. Daha sonra da babasının öğretmenlik yaptığı Merchant Venturers’ Teknik Kolejine (daha sonra adı Cotham Gramer Okulu olarak değişti) devam etti. Merchant Venturers’ ağırlıklı olarak fen ve çağdaş diller eğitimi veren Bristol Üniversitesi’ne bağlı bir kuruluştu.
1918 yılında başladığı Bristol Üniversitesi‘nde elektrik mühendisliği bölümünden 1921 yılında mezun oldu. Aynı Üniversitede matematik dalında yüksek eğitimini 1923 yılında tamamladı.
Bristol Üniversitesi’nde yüksek ihtisasını tamamladıktan sonra St John’s College, Cambridge‘de araştırma yapması için bir davet aldı. Ve uzun bir süre burada çalıştı. Bu süre içinde Cambridge’deyken, Ralph Fowler‘ın yardımlarıyla Bristol’de ilgilenmeye başladığı genel görelilik teoremi ve henüz yeni yeşermekte olan bir dal olan kuantum fiziği ile ilgilendi.
Paul Dirac, Quantum mekaniğini matematiksel ve teorik olarak inceledi. Alman kuramsal fizikçi Werner Heisenberg 1928 yılında yeni quantum mekaniği teorisini ortaya atar atmaz, matematiksel karşılığı üzerinde çalıştı. Ve kendi Elektron görecelik teorisi(1928) ve oyuk teorisi(1930) ile ilgili Royal Society’ye birçok yazı yazdı.
Paul Dirac’ın “Kuantum Mekaniğinin İlkeleri” (The Principles of Quantum Mechanics, Oxford Science Publications, Oxford University Press) isimli kitabı 1930 yılında basıldı. Basıldıktan hemen sonra konuyu öğretmek için kullanılan standart kitap haline geldi ve bugün hala kullanılmaktadır.
Elektron’un dalga fonksiyonu için göreli bir hareket denklemi olan Dirac denklemi‘ni oluşturdu. Bu çalışma Dirac’ın, elektron’un antiparçacığı olan pozitron’un varlığını tahmin etmesine yol açtı. Bu teori elektronla aynı kütleli, fakat pozitif yüklü bir parçacığın varlığını ortaya koyuyordu Teori daha sonra deneysel olarak da Carl Anderson tarafından 1932 yılında doğrulandı. Bu parçacığa positron denildi
Paul Dirac’ın çalışmalarının önemi onun Erwin Schrödinger‘in özel görecelik denklemleriyle tanıttığı ünlü dalga fonksiyonlarında yatar. Aslında Dirac’ın çalışmaları, sadece biribirinden farklı olmakla kalmayıp, birbirine ters düşen quantum ve görecelik teorilerini birbirleriyle ilişkilendirdi
Paul Dirac‘ın denklemi aynı zamanda spin kavramının görelilik çerçevesine oturtulmasına da yardım etmiştir. Bu çalışması sayesinde Dirac, kuantum elektrodinamiği terimini ilk kez kullanan ve bu dalı kuran kişi olarak tarihe geçti.
II. Dünya Savaşı sırasında gaz santrifujü kullanarak uranyum zenginleştirme üzerine teorik ve deneysel çalışmalar yürüttü.
Paul Dirac, 1937 yılında Macar Yahudi Amerikan fizikçi ve matematikçi Eugene Wigner‘ın kızkardeşi Margit ile evlendi. Evlendikten sonra Margit’in önceki evliliğinden olan Judith ve Gabriel adlarındaki iki çocuğunu nüfusuna geçirdi. Ve Mary Elizabeth ile Florence Monica isimlerinde iki kızı oldu.
1972 yılına kadar İngiltere’de yaşadı. Büyük kızı Mary’ye yakın olmak için ABD. Florida‘ya taşındıktan sonra Dirac hayatının son oniki yılını Tallahassee, Floridadaki Florida Eyalet Üniversitesi’nde geçirdi.
Paul Dirac, 20 Ekim 1984 tarihinde ABD, Florida, Tallahassee’de 82 yaşında ölmüştür.
1997 yılında Florida Eyalet Üniversitesi’nde son doktora öğrencilerinden Dr.Bruce Hellman teorik fizikteki önemli çalışmaları ödüllendirmek için Dirac’ın adına Dirac-Hellman ödülü’nü başlattı. Aynı zamanda Uluslararası Teorik Fizik Merkezi de Dirac ödülü adında bir ödül vermeye başladı. 1995 yılında Londra’daki Westminster Abbey’de onuruna hazırlanan, üzerinde Dirac denkleminin olduğu bir plaka Stephen Hawking’in konuşmasıyla açıldı. Babasının memleketi olan İsviçre Saint-Maurice’te tren istasyonun karşısına, Dirac onuruna bir hatıra parkı yapıldı.
Paul Dirac öldükten sonra iki önemli fizik kurumu ödül verme işi başlattı. Bunlardan birincisi Birleşik Krallığın profesyonel fizikçilerinden oluşan Fizik enstitüsü adına Paul Dirac Madalyası’nı düzenledi. Bu madalyayı alan ilk kişi 1987 yılında Stephen Hawking oldu. İkinci kurum, Abdus Salam Uluslararası Teorik Fizik Merkezi (ICTP) ICTP her sene Paul Dirac’ın doğum gününde verilen Dirac Madalyasını düzenledi.
Amerika’da Tallahassee, Florida’daki Ulusal Yüksek Manyetik Alan Laboratuarı’nın bulunduğu caddeye Paul Dirac Drive ismi verildi.
Kitapları :
1930 – Kuantum Mekaniğinin İlkeleri (The Principles of Quantum Mechanics, Oxford Science Publications, Oxford University Press)
1966 – Lectures on Quantum Mechanics
1975 – General Theory of Relativity
Ödülleri :
1933 – Nobel Fizik Ödülü – “Atom teorisinin yeni üretken biçimlerini keşfinden dolayı” Erwin Schrödinger ile paylaştı.
1939 – Kraliyet Madalyası
1952 – Copley Madalyası
1952 – Max Planck Madalyası
Paul Dirac Sözleri:
– Tanrı varsa kesinlikle büyük bir matematikçidir / Paul Dirac
– Tanrı dünyayı yaratırken, harika bir matematik kullandı. / Paul Dirac
– Matematiksel güzelliği olan bir teorinin, bazı deneysel verilere uyan çirkin bir teoriden doğru olma olasılığı daha yüksektir. / Paul Dirac
Paul Dirac hakkında ziyaretçi yorumları