Pierre de Fermat kimdir, Pierre de Fermat, 17 Ağustos 1601 tarihinde Fransa’da Lomagne’de doğmuştur. Fermat’ın babası bir deri tüccarı ve annesi de bir hukukçunun kızıydı. İlk öğrenimini doğduğu şehirde yapmıştır.
1620’lerin ikinci yarısında, Bordeaux’ya gitmeden önce Toulouse Üniversitesinde eğitim görmüştür. Bordeaux’da ilk ciddi matematiksel araştırmalarına başlamış ve 1629’da orada bulunan bir matematikçiye Apollonius’un Plane loci adlı eserinin, kendisinin düzenlemiş olduğu bir kopyasını sunmuştur. Bordeaux ‘da Beaugrand ile tanışmış ve bu sırada matematiğe olan ilgisini Fermat ile paylaşan Etienne d’Espagnet ‘e sunmuş olduğu “maximum ve minimum” üzerindeki önemli çalışmalarını üretmiştir.
Bordeaux’dan, üniversitede hukuk eğitimi aldığı (Fransa) Orleans’a gitmiştir. Medeni hukuk alanında derece almış ve Toulouse parlâmentosunda meclis üyesi olma hakkını kazanmıştır. Böylece Fermat 1631 yılından itibaren artık bir hukukçu ve Toulouse’da bir devlet memuru olmuştur. Fermat hayatının geri kalan kısmını Toulouse ‘da geçirdi. 1652’de ceza mahkemesinin en yüksek makamına terfi ettirilmiştir.
Fermat hukuk alanında çalışmaların yaparken Matematikle de ilgileniyordu. Fermat,asında olma ününü çabuk yakalamıştı, ancak çalışmalarını yayınlama girişimi çoğu zaman başarısızlıkla sonuçlandı, çünkü Fermat hiç bir zaman çalışmalarının kusursuz bir forma sokulup tamamen bitirilmiş bir hale gelmesini istememişti. Yine de bazı metotları yayınlanmıştı, örneğin; Hérigone, en önemli çalışmalarından biri olan Cursus mathematicus adlı eserine Fermat ‘ın maximum ve minimum metotlarını eklemişti.
Arşimet’in eğildiği diferansiyel hesaba geometrik görünümle yaklaşmıştır. Sayılar teorisinde önemli sonuçlar bulmuş, olasılık ve analitik geometriye de katkılarda bulunmuştur.
Fermat çoğunlukla sayılar teorisi üzerindeki çalışmalarıyla, özellikle Fermat ‘ın son teoremi (Fermat ‘s Last Theorem ) ile bilinir. Bu teorem şu şekildedir;
n>2 için xn + yn = zn eşitliğini sağlayan sıfırdan farklı x, y ve z tamsayıları yoktur. Pierre de Fermat teoremin kanıtını da bulmuştur ama hazırladığı kaynaklarda kanıtına ulaşılamamıştır.
Eski Yunanlılar pergel ve cetvelle 3, 4, 5, 6, 7 ve 10 kenarlı düzgün çokgenleri çizebiliyorlardı. İ.Ö. 400 yıllarında, pergel ve cetvelle 7, 8, 11, 13,… kenarlı çokgenlerin çiziminin yollarını bulamamışlardı. Fermat bu problemi çözdü.
Fermat, eserlerini ve buluşlarını genellikle yayınlamaz ve birçok teoremlerini de karalamalar şeklinde bırakırdı. Hatta, bazı teoremlerin sadece ifadelerini yazdığı görülmüştür. Yani, ispata bile gereksinim duymamıştır. Basit gibi görünen bir problemini Euler, tam yedi yılda ancak ispatlayabilmiştir. Ölürken çalışmalarının birçoğunu da yaktığından, bize bilgi kalmamıştır.
Pierre de Fermat, vebaya yakalandı ve 12 Ocak 1665 tarihinde ölmüştür.
