Refik Saydam kimdir

Refik Saydam kimdir, Türkiye Cumhuriyetinin 4. Başbakanı, Türk hekim ve siyasetçi.

Dr. Refik İbrahim Saydam, 8 Eylül 1881 günü İstanbul‘un Fatih ilçesinde, Çırçır Mahallesi’nde dünyaya geldi. Babasının adı Ahmet’tir. Mahalle mektebinin ardından Fatih Askeri Rüştiyesi’ne (1892) ve İstanbul Kuleli Askeri İdadisi’ne (1896) girdi.

Askeri Tıbbiyeyi Doktor yüzbaşı olarak 22 Ekim 1905 günü bitiren bitiren Refik Saydam, üç yıl Gülhane Askerî Tıp Akademisi‘nde Embriyoloji ve Histoloji bölümlerinde çalıştı. 1910 yılında eğitim için yurt dışına gitti. Almanya‘da Berlin Askeri Tıp Akademisi’nde Brandenburg, Danzig, Spandou ve Scharite’te eğitim gördü. Balkan Savaşı‘nın çıkacağı belli olunca İstanbul’a döndü (1912).Balkan Savaşı’nda Antalya’da ve Çatalca cephesinde Kolera hastalığını önleyici çalışmalar yaptı.

1914’te atandığı sahra genel sağlık müfettiş muavinliği sırasında bakteriyoloji enstitüsünü örgütleyerek tifo, dizanteri, veba ve kolera aşılarının, tetanos ve dizanteri serumlarının burada üretilmesini ve I. Dünya Savaşı boyunca ordu ihtiyacının karşılanmasını sağladı. Salgın hastalıklarla mücadelesini Hasankale’de cephe hizmetinde sürdürdü. Tifüse karşı hazırladığı aşı Tıp Literatürüne geçti ve I. Dünya Savaşında Alman ordusunda ve Kurtuluş Savaşı‘nda kullanıldı. 1919’da 9. Kolordu Sağlık Müfettişi Muavinliği görevi ile Mustafa Kemal‘in yanında Samsun’a çıkan Refik Bey, Erzurum‘da Mustafa Kemal‘in karargâhı dağıtıldıktan sonra Erzurum askeri hastanesi bulaşıcı hastalıklar servisi şefliğine atandı. Fakat bu görevi kabul etmeyerek ordudan ayrıldı. Erzurum ve Sivas Kongresi çalışmalarına katıldı.

1920 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi‘ne Beyazıt Milletvekili olarak girdi. İkinci dönemden başlayarak üyeliğini İstanbul Milletvekili olarak sürdürdü. Aynı yıl Sağlık ve Sosyal Yardım (Sıhhat ve İçtimai Muavenet) Bakanı seçildi. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Sağlık Bakanı olan Refik Saydam, 14 yıl sürecek olan bu görevinde sağlık hizmetlerinin temellerini attı. 1924 yılında Ankara’da ve daha sonra Erzurum, Diyarbakır, Sivas ve diğer birçok ilde memleket hastaneleri, doğum ve çocuk bakımevleri açtı. Ayrıca bu konuda eleman yetişti¬riyurtları, 1928 yılında Hıfzıssıhha Enstitüsünü ve Mektebini, İstanbul ve Ankara’da verem savaş dispanserlerini kurdu.

1931- 1938 yıllarında zaman zaman Eğitim ve Maliye Bakanlıklarına vekaleten bakan Refik Saydam, Atatürk‘ün ölümünden sonra ,1938’den sonra İçişleri Bakanlığı, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği ve 15 yıl Kızılay Başkanlığı yaptı. 1939 – 1942 yılları arasında Başbakan iken Sağlık konusuna ayrıca önem verem Refik Saydam ” Devlet İdaresi A’dan Z’ye bozuktur, düzeltmek ister” diyerek devlet yönetiminde köklü bir reform taraftarıydı. 8 Temmuz 1942′ de İstanbul’un besin sorununun düzenlemesi için yaptığı inceleme gezisi sırasında öldü.

Medeni Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra Atatürk kendisine Saydam soyadını verdi.

Almanca ve Fransızca bilen Refik Saydam, 8 Temmuz 1942 yılında İstanbul’da vefat
etti.

Başbakanı Olduğu Hükûmetler ve Görev Zamanları:
11nci T.C. Hükûmeti ( 25.01.1939 – 03.04.1939 )

12nci T.C. Hükûmeti ( 03.04.1939 – 09.07.1942 )

Ondan önceki başbakan Celal Bayar
Ondan sonraki başbakan Şükrü Saracoğlu