Robinson Crusoe kimdir, Roman kahramanı
Yazar Daniel Defoe tarafından yazılan roman kahramanıdır.
İngiltere‘de yaşayan Alman asıllı orta halli bir ailenin en küçük oğlu olan Robinson Crusoe‘nun babasının tüm itirazlarına rağmen, dünyayı gezme hayalleri ile çıktığı yolculukları ve bu sırada karşılaştığı olayları anlatan bu tarihi romandır.
Robinson Crusoe, Daniel Defoe‘nun 1719 yılında ilk basımı yapılan ve bazılarınca ilk İngilizce roman olarak nitelendirilen kitabıdır.
Robinson Crusoe adlı roman, William Dampier‘in “A New Voyage Round The World” (Dünya Etrafında Yeni Bir Seyahat) adlı eserinde anlatılan Alexandre Selkrik isimli bir İskoç denizcisinin, Büyük Okyanusta Şili‘nin batısındaki eski adı Isla Mas a Tierra olan Juon Fernandez Adasında bulunduğu dört yıl içinde başından geçen maceralardan istifade edilerek ve 1709 yılında Woodes Rogers tarafından kurtarılmasının hikayesinden esinlenerek 1719 yılında yazıldı.
Eserde Robinson’un bulunduğu geminin fırtına sebebiyle kayalara çarparak parçalanmasından sonra, kurtulan tek kişi olarak çıktığı ıssız bir adadaki hayatı anlatılmaktadır. İlk günlerde kurtulma ümidiyle yaşayan Robinson, sonra tek başına ömrünü burada geçirmek mecburiyetinde olduğunu anlar. Yirmi dört yıl, yalnızlığa ve tabiata karşı dayanılmaz bir mücadele verir. Yirmi dört yıl sonra adaya gelen bir takım vahşi insanlarla karşılaşır ve ellerindeki esirlerden birini kurtarır. Buna “r. Cuma, siyah bir insan olarak Robinson’un sadık bir kölesidir. Ona bağlanarak her şeyi ondan öğrenir. İngilizce öğrenir. Beraber geçirdikleri dört yıldan sonra Robinson, ada yakınlarında demirlemiş bir İngiliz gemisine binerek otuz yıl sonra memleketine kavuşur. Robinson’un bundan sonraki hayatı da çeşitli maceralarla doludur.
Kitabın ilk orjinal adı; ”York’lu Bir Denizcinin, Kendi Kaleminden, Deniz Kazası ile Düştüğü Amerika Sahillerindeki Oroonoque Nehri Ağzındaki Issız Bir Adada 28 Yılını Geçirirken Yaşadığı Serüvenler ve Korsanlar Tarafından Kurtarılması.” Olarak basılmıştır.
Romanda Robinson Crusoe, batı toplumunun kültürünü temsil eden ve bu kültüre uygun her türlü insanlık vasıflarına sahip, çok yönlü bir kişidir. Medeni hasletlere sahip, alet yapan ve kullanan becerikli birisi olarak anlatılmaktadır. O tarihlerde yeni başlayan batı sömürgeciliğini haklı çıkarmak maksadına yönelik bir zihniyetle yazılıp, Batılıların diğer toplumlara medeniyet getirdiklerini, ekonomik, dini ve ahlaki değerlerinin daha yüksek olduğunu anlatmak istemektedir.
Daniel Defoe, bu romanında çalışma ile sonunda başarıya ulaşılabileceğini, insan yapayalnız da olsa hayat mücadelesinin süreceğini sembolize etmektedir. Sosyal ilimlerle uğraşanlar, Robinson Crusoe Örneğini çok kullanarak, insanın yalnız yaşayamayacağını, diğer insanlara muhtaç olduğunu hayali bir kişinin şahsında anlatmaktadırlar.
Fransız yazarı André Malroux, Don Kişot’la onu mukayese etmekte ve Robinson Crusoe’yi üstün bulup, onu methetmektedir. Jean Jacques Rousseau da, akıcı bir üslupla yazılan bu romanı çocukların eğitimi açısından tavsiye etmektedir.
Robinson Crusoe Özeti :
Denizcilik aşığı, akıllı, becerikli ve maceraperest bir insan olan Robinson Crusoe Denizlere açılıp yeni yerler görme tutkusu içindedir. Yaptığı tehlikeli iki deniz yolculue sonra tekrar yolculuğa çıkar. Yolculuk yaptığı gemi batar. Sadece kendisi kurtulur. Issız bir adada yaşamaya başlar. Bundan kurtulma ümidi olmadığından kendine bir ev yapmak, hayvanları evcilleştirmek, buğday yetiştirmek, avladığı hayvanların postlarından faydalanarak kıyafet elde etmek zorunda kalır. Zamanla bu hayata alışan Robinson’un keyfini kaçıran tek olay adaya gelen vahşi yerlilerdir.
Robinson Crusoe yerlilerden saklanırken bir gün genç bir yerli ile karşılaşır. Elinde tüfeği olduğundan onu yakalayarak evine götürür. Karşılaştıkları zaman günlerden cuma olduğundan Robinson Crusoe yamyam yerliye “Cuma” ismini koyar. Cuma yavaş yavaş İngilizce konuşmasını öğrenir ve aynen Robinson Crusoe gibi yemek yemesini ve avlanmasını öğrenir.
Robinson’la Cuma’nın bu hayatları tam 28 yıl sürer. En sonunda bir gün adaya çıkan korsanları yakalayarak gemilerini ele geçirmeyi ve adadan kaçmayı başarırlar. Cuma’da Robinson’dan ayrılmaz ve onunla birlikte İngiltere’ye gider. 54 yıllık ömrünün büyük bölümünü vatanından uzakta macera peşinde geçiren Robinson Crusoe sonunda ülkesi İngiltere’ye döndüğünde de tüm bu yaşadıklarına karşın, macera tutkusu yine bitmez.
