Roman Polanski kimdir, Roman Polanski, aykırı filmleri ile dikkatleri üzerine çekmiş, yalın sinema diliyle başarılı birçok filme imza atmış Polonya asıllı yönetmendir. En İyi Yönetmen Oscarı dahil bir çok Oscar ve ödül almıştır.
18 Ağustos 1933‘de Fransa‘da doğdu. Annesi Polonyalı bir Yahudi, babası Rus göçmeni olan ailesi ile birlikte üç yaşındayken Krakov‘a taşındılar. 1940 yılında 2. Dünya Savaşı nedeniyle şehrin Almanlar tarafından işgal edilmesiyle Yahudi gettosu oluşturuldu ve ailesi toplama kampına alındı. Polanski babasının yardımlarıyla kaçmayı başardı. Farklı Katolik ailelerin yanında kaldı. 1945 yılında babası kurtulmayı başardı ancak annesi Auschwitz‘de öldü. Babasının tekrar evlenmesi üzerine evden ayrıldı. Babası onu teknik okula gönderdi ama Polanski okulu bırakıp sinema okuluna gitmeye karar verdi. Aynı zamanda Krakov’da yerel bir tiyatroda oyunculuk yapmaya da devam etmekteydi. 1954’de Andrezj Wajda’nın “Pokolenie (A Generation)” adlı oyunu ile ilk kez sahneye çıktı.
Aynı yıl Lodz‘da Devlet Film Okulu’nda yönetmenlik bölümüne girdi. Öğrencilik hayatında ilk çektiği film “Rozbijemy Zabawe (Break Up The Party)” oldu. Ardından “Two Men and A Wardrobe” ile uluslararası ödüller aldı. Bu film ile tanınmaya başladı. 1959 yılında mezun olduktan sonra 1962 yılında senaryosunu da kendi yazdığı “Knife in The Water” adlı filmi çekti. Bu film yönetmenin Polonya’da çektiği tek filmdir. Bu yıllarda Polonya’da çekilmiş konusu savaş olmayan tek film olma özelliğini taşır. Bu film Oscar’a aday olan ilk filmidir.
Ardından “Repulsion“(1965) adlı filmi çekmek için İngiltere‘ye gitti. 1966‘da “Cul-de-Sac” ve 1967‘de de başrollerinden birinde kendisinin oynadığı “The Fearless Vampire Killers” adlı korku-mizah öğeli filmleri çekti. Oyuncu Sharon Tate ile “The Fearless Vampire Killers” adlı filmin çekimlerinde tanıştı. 1968 yılında Hollywood‘a ünlü korku filmi klasiği “Rosemary’s Baby“yi çekti ve ardından 25 Ocak1968‘de Sharon Tate ile evlendi.
9 Ağustos1969 tarihinde Charles Manson‘nun tarikatına mensup bir çete tarafından evi basıldı ve 8 aylık hamile olan karısı öldürüldü. Bu sırada Polanski Hollywood’daydı. Ünlü yazar Kosinski ve eşi de katliamın olduğu gece Polanski’lere yemeğe davetliydiler ancak treni kaçırmalarından dolayı gidememişlerdi. Bu olayda “Rosemary’s Baby”nin müziklerini yapan Polanski’nin yakın arkadaşı Krysztof Komeda hayatını kaybetti.
Bu trajedinin ardından Avrupa’ya dönen Polanski, “Macbeth“(1971) adlı Shakespeare uyarlamasını ardından da sürreal bir komedi olan “What?“(1972) adlı filmleri çekti. 1974 yılında Hollywood’da giderek Jack Nicholson‘ın başrolünde oynadığı ünlü filmi “Chinatown“ı yönetti. Bu film ile 17 ödül kazandı. Bunlar arasında “En İyi Özgün Senaryo” Oscar‘ı ve 3 tane BAFTA ödülü de bulunmaktaydı. Ardından 1976 yılında “The Tenant” adlı Paris‘te yaşayan bir Polonyalı göçmenin hikayesinin anlatıldığı filmi çekti.
1977 yılında Polanski 13 yaşınadaki bir kıza tecavüzden suçlı Amerika’yı terk etti ve bir daha dönemedi. Paris’e yerleşerek Fransız vatandaşlığına geçti. 1979 yılına kadar film yapmadı. Aynı yıl başrolünde Nastassja Kinski‘nin rol aldığı “Tess” adlı filmi çekti. 3 saati aşan uzunluğu ile büyük bir bütçeyle çekilen film Polanski’ye 3 Oscar ve birçok ödül kazandırdı.
1986 yılında “pirates”, 1987‘de Harrison Ford‘un başrolünde oynadığı gerilim filmi “Frantic” adlı filmleri çekti. Yönetmenlik hayatına “Bitter Moon“(1992) ve “Death and Maiden“(1994) filmleriyle devam etti. 1999 yılında başrolünde eşi Emanuelle Siegner ve Johnny Depp‘in yer aldığı “Ninth Gate” adlı filmi yönetti. 2002 yılında ise kendi hayat öyküsünden esinlenerek yazdığı, başrolünde Adrien Brody‘nin oynadığı “The Pianist” ile 3 Oscar, 2 BAFTA ve Palme d’Or ödüllerini aldı. Amerika’ya girişi yasak olduğu için “En İyi Yönetmen” ödülünü onun adına Harrison Ford aldı. 2.Dünya Savaşı’nda Varşova’yı anlatan film türünün en önemli filmlerinden biri oldu ve çok ses getirdi.
2005 yılında Charles Dickens‘ın kitabından uyarlanan “Oliver Twist“i çekti.
Yönettiği Filmler :
Zaczarowany rower (Magical Bicycle) (1955)
Morderstwo (A Murderer) (1957)
Uśmiech zębiczny (A Toothful Smile) (1957)
Rozbijemy zabawę (Break Up the Dance) (1957])
Dwaj ludzie z szafą (Two Men and a Wardrobe) (1958)
Lampa (The Lamp) (1959)
Gdy spadają anioły (When Angels Fall) (1959)
Le Gros et le maigre (The Fat and the Lean) (1960)
Ssaki (Mammals) (1961)
Noz w wodzie(Knife in the Water) (1962)
Les plus belles escroqueries du monde (The Beautiful Swindlers, “La rivière de diamants) (1964)
Repulsion (1965)
Cul-de-Sac (1966)
The Fearless Vampire Killers (Dance of the Vampires) (1967)
Rosemary’nin Bebeği (1968)
Macbeth (1971)
What? (Diary of Forbidden Dreams) (1973)
Chinatown (1974)
Le Locataire (The Tenant) (1976)
Tess (1979)
Pirates (1986)
Frantic (1988)
Bitter Moon (1992)
Death and the Maiden (1994)
Dokuzuncu Kapı (1999)
The Pianist (2002)
Oliver Twist (2005)
To Each His Cinema (2007)
Pompeii (2008)
The Ghost Writer (2010)
Acımasız Tanrı (2011)
A Therapy (kısa film) (2012)
La Vénus à la fourrure (Venus in Fur) 2013
Oynadığı Yapımlar :
Trzy opowieści (Three Stories) – Genek ‘The Little’ rolünde (1953)
Zaczarowany rower (Magical Bicycle) – Adas (1955)
Rower (Bicycle) – Bisiklet satın almak isteyen genç çocuk (1955)
Pokolenie (A Generation) – Mundek (1955)
Nikodem Dyzma – Oteldeki Genç (1956)
Wraki ( The Wrecks) (1957)
Koniec nocy ( End of the Night) – Little One (1957)
Dwaj ludzie z szafa (Two Men and a Wardrobe) Bad boy (1958)
Zadzwońcie do mojej żony ? (Call My Wife) Dansçı (1958)
Gdy spadają anioły (When Angels Fall Down) – Yaşlı Kadın (1959)
Lotna – Müzisyen (1959)
Zezowate szczęście (Bad Luck) – Jola’s Tutor (1960)
Do widzenia, do jutra (Good Bye, Till Tomorrow) – Romek (1960)
Niewinni czarodzieje – (Innocent Sorcerers) -Dudzio (1960)
Ostrożnie, Yeti! (Beware of Yeti!) (1961)
Gros et le maigre, Le (The Fat and the Lean) – The Lean (1961)
Samson (1961)
Knife in the Water (Nóż w wodzie) – Delikanlı-Seslendirme (1962)
Repulsion – Kaşıkla Oynayan (1965)
The Fearless Vampire Killers – Alfred, Abronsius’un Asistanı (1967)
The Magic Christian – Yalnız başına içki içen adam (1969)
What? – Mosquito (1972)
Blood for Dracula (Andy Warhol) – Tavernadaki adam (1976)
Chinatown Bıçaklı Adam (1974)
Locataire, Le (The Tenant) – Trelkovsky (1976)
Chassé-croisé (1982)
En attendant Godot (TV) – Lucky (1989)
Back in the U.S.S.R. – Kurilov (1992)
Pura formalità , Una (A Pure Formality) – Inspector (1994)
Grosse fatigue (Dead Tired) – Roman Polanski (1994)
Hommage à Alfred (Tribute to Alfred Lepetit) (2000)
The Revenge (Zemsta) – Papkin (2002)
Rush Hour 3 – Detective Revi (2007)
Caos calmo (Quiet Chaos) – Steiner (2008).
Güncelleme: 2 Haziran 2019.
