Salman Rüşdi kimdir, “Şeytan Ayetleri” romanının yazarı
Salman Rüşdi, 19 Haziran 1947 tarihinde Urduca ve İngilizce konuşan Müslüman bir ailenin oğlu olarak Hindistan‘ın Bombay şehrinde doğmuştur. Annesi Negin Bhatt, babası Anis Ahmed Rushdie’dir. Booker ödülü yanında birçok ödül sahibi olan Salman Rüşdi, Hint asıllı olup Britanya (İngiltere) vatandaşıdır. Ortaokulu Bombay’da okuduktan sonra 1961 yılında ailesi ile birlikte lise eğitimi için İngiltere’ye gitti. Lise bittikten sonra ailesi Bombay‘a döndüklerinde 1964 yılında zorunlu olarak diğer Müslümanlarla birlikte Pakistan’a göç etti ve Karaçi’ye yerleşti.
Salman Rüşdi, İngiltere’de okuduğu liseden soCambridge Üniversitesinde tarih üzerine yaptı. Üniversitede roman yazmaya başladı. Romanlarının çoğu Hindistan‘ı konu alır. Anlatımı mit ve fantaziyi gerçeklik ile iç içe geçiren bir tarzdır.
1975 yılında yazdığı fantastik bir bilimkurgu denemesi olan ilk romanı Grimus ile eleştirmenlerin dikkatini çektikten sonra, Geceyarısı Çocukları (Metis, 2000) romanıyla (1981 Booker, 1982 James Tait Black, 1993 Booker of Bookers ödülleri) dünya çapında ün kazandı. Hindistan tarihi ve politikasına eleştirel yaklaşımı nedeniyle Hindistan’da yasaklanan bu romanı, bu kez Pakistan’da aynı akıbete uğrayan Utanç (Metis, 2005) izledi. Nikaragua anılarını aktardığı The Jaguar Smile’ın (1987, Jaguar Gülüşü, Pencere, 1989) ardından yazdığı The Satanic Verses (1988, Şeytan Ayetleri) ile 1988 Whitbread ödülünü kazandıysa da Müslümanlığa hakaret ettiği gerekçesiyle kitap Hindistan ve Güney Afrika‘da yasaklandıktan sonra Humeyni tarafından yazar hakkında ölüm fetvası verildi.
Salman Rüşdi, 1988 yılında yazdığı “Şeytan Ayetleri” romanı ile İslam dini peygamberi Muhammed’e ithamda bulunduğu gerekçesiyle İslam dünyasından büyük tepkiler aldı. Güney Afrika, Hindistan, Pakistan, Suudi Arabistan, Mısır, Somali, Bangladeş, Sudan, Malezya, Endonezya ve Katar’da kitabın yayınlanması yasaklandı.
14 Şubat 1989 tarihinde İran lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni tarafından fetva verilerek Rüşdi’nin başına üç milyon Amerikan doları ödül kondu.
Salman Rüşdi, 17 Nisan 2004 tarihinde Hindistanlı model ve oyuncu Padma Lakshmi ile evlendi. 2008 yılında boşandı. Zafer Rüşdi, Milan Rüşdi adlarında iki çocuğu vardır.
Kitapları :
1975 – Grimus
1981 – Geceyarısı Çocukları
1983 – Utanç
1987 – Jaguar Gülüşü: Bir Nikaragua Yolculuğu
1988 – Şeytan Ayetleri
1990 – Harun ve Hikayeler Denizi
1992 – Hayali Vatanlar: Makale ve eleştiriler, 1981-1991
1994 – Doğu, Batı
1995 – Mağribinin Son İç Çekişi
1999 – Ayakların Altındaki Toprak
2001 – Öfke
2005 – Soytarı Şalimar
