Tintoretto kimdir, Venedik Rönesansı ekolüne bağlı ve maniyerist resim akımına dâhil bir ressamdır.
Tintoretto, 29 Eylül 1518 tarihinde Venedik, İtalya‘da Giovanni Battista Robusti’nin 15 çocuğunun ilki olarak doğmuştur. Tam adı Jacobo Comin Robusti’dir. Jacobo Comin gençliğinde Padova şehrinin kale kapısını Cambrai Birliği Savaşı sırasında (1509-1516) imparatorluk askerlerine karşı büyük bir cesaret ve metanetle savunan babası “Jacobo Robusti”‘nin ismi ile anılmıştır. “Tintoretto” ismini ise babasının mesleği olan “kumaş boyacılığı” (İtalyanca tintore)’den almıştır.
Tintoretto, ressam Titian‘nın atölyesinde resim eğitimi almıştır. İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı ve maniyerist resim akımına dahil bir ressam olan Tintoretto, çok sayıda resim yapmış ve büyük ölçekli dinsel öykü bulunan sahne tabloları; büyük kilise sunak tabloları; Venedik Düklük Sarayı duvar tabloları; mitolojik ve alegorik konular içeren tablolar ve portreler üzerinde resimleri ile tanınmıştır.
Rönesans döneminin güçlü dramatik konularından yararlanan ve insan figürlerini abartılı oranlarda ve pozlarda betimleyen sanatsal bir tarz olan Maniyerizmin en büyük ustalarından biridir. Eserlerinde stili dramiselerde yer alan dini sahneler ve sivil binalarda yer alan mitolojik sahnelerin yanı sıra birçok Venedik seçkininin portresini de yapmıştı.
Tintoretto’nun en tanınmış eserleri arasında 1594 tarihli “Son Akşam Yemeği”, “Susanna ve Yaşlılar”, “Scuola Grande di San Rocco ve Doge Sarayı” yer alıyor. Ama en önemli eseri olarak bilinen “Aziz Markus’un Tutsağı Kurtarması”. Kariyeri boyunca kendi stilini geliştirirken, Michelangelo Buonarroti‘nun çizim stilini Titian‘ın renk kullanımıyla birleştirmeye çalıştı.
Çalışmalarının çoğu yağlı boyaydı ve kilise mihrakları, sivil binalar için büyük ölçekli tablolar yaptı. Venedik soyluları ve devlet adamlarının portreleri için de birçok komisyon aldı. Teatralliği için resimlerinde gevşek fırçalar, zengin parlak renkler kullandı. Onun figürleri genellikle hareket halinde ve kompozisyonları derin bir resimsel alan içinde karşıt kuvvetlerden yararlanırdı. Birçok figürün karmaşık sahnelerini planlamak için, küçük model aşamaları yaparak, düzenlemelerini çizerek ışık ve gölgenin etkilerini gözlemlemek için küçük bal mumu veya kil figürler hazırlardı.
Büyük boyutlu yapıtlar ortaya koyan Tintoretto’nun bu yöndeki önemli eserlerinden biri 1592- 1594 yıllarında yaptığı “Mağarada Son Akşam Yemeği” isimli kompozisyondur. Sanat tarihi açısından da oldukça önemli olan bu resim, kalabalık figür kullanımı, karanlıkçı yapısı, fakat asla tiyatral olmayan haliyle dikkat çekicidir. Venedik’te San Giorgio Maggiore kilisesinden yer alan bu resim, tam maniyerist üslupla ele alınmıştır.
İlk yapıtları arasında “Venüs ve Mars’ı Şaşırtan Volkan”, “İsa ve Zina Yapan Kadın” ve ünlü “Son Yemek” (1547) sayılabilir. “Yıkanan Susanna” adlı tablosunda, doğa ve ışığın bi. Paolo Veronese‘nin sanatından esinlenerek yaptığı tavan resimleriyle (Prado/Madrid) ün kazandı.
Madonna dell’Orto Kilisesi için yaptığı resimlerde, buharı andırır, gerçekdışı bir ışık kullandı. Yaptığı diğer birçok duvar resminde İsa’yı öne çıkarmak için canlı renkler seçti, diğer figürleri yumuşak renk tonlarıyla boyadı. İzleyicide kesin ve hızlı bir etki yaratmak amacıyla birbiri üzerine bindirilmiş düzlemler kullandı. “İsa’nın Göğe Yükselişi” adlı tablosu, El Greco‘nun mistik yapıtlarının yolunu açtı.
Tintoretto, 1550 yılında, Venedik asilzadesinin kızı Faustina Episcopi ile evlendi. 2 oğlu 5 kızı oldu. Kızı Marietta Robusti de portre ressamı oldu.
Tintoretto, 31 Mayıs 1594 tarihinde Venedik, İtalya’da 76 yaşında ölmüştür.
Tintoretto’nun bazı eserleri :
Asola Kuşatması (L’assedio di Asola), 1544-1545, tuval üzerine yağlıboya, 197 × 467,5 cm, Poznan, Ulusal Müze (Fondation Barbare Piasecka Johnson).
Bakire Meryem ve bebek İsa ve evliyalardan Katerin, Augustin, Marko ve Vaftizci Yahya, 1545-1546, tuval üzerine yağlıboya, 193 × 314 cm, Lyon, Lyon Güzel Sanatlar Müzesi.
Esir Mucizesi, 1548, Venedik, Akademi Galerisi
Adem ve Havva, (v.1551), tuval üzerine yağlıboya, 150 × 220 cm, Venedik, Akademi Gallerisi
San Rocco’nun veba salgınını durdurması, 1549, Venedik, San Rocco Kilisesi.
Venedik’te “Scuola Grande San Rocco”‘nun duvarlarının dekorasyonu için 56 tablo, 1546- 1587 dönemi, tematik konu: İsa’nın Çarmıha Gerilmesi, 1565 ;
Aya Yorgi ve Ejderha, 1555-1558, tuval üzerine yağlıboya, 157,5 × 100.3 cm, Londra, National Gallery.
Marta ve Mari’nin Evinde İsa, 1560, tuval üzerine yağlıboya, 197 × 129 cm, Münih, Alte Pinakothek.
Mars ve Venüs’e Vulkan Tarafından Sürpriz Baskın, 1550, Munih. Alte Pinakothek,
Çarmıhtan İndirme, 1556-1558, tuval üzerine yağlıboya, 135.6 × 102, Caen, Güzel Sanatlar Müzesi.
San Marko Cesedinin Bulunması, 1562, tuval üzerine yağlıboya, 405 × 405 cm. Milano, Brera Pinacoteca.
Cennet Tablosu İçin Eskizler, 1564, revizyon 1582, tuval üzerine yağlıboya, 148 × 362 cm, Paris, Louvre Müzesi.
İsa’nın Son Akşam Yemeği, 1564-1566, tuval üzerine yağlıboya, 90 × 121 cm, Caen, Güzel Sanatlar Müzesi
Venedik Düklerinin Muhteşemliğini Gösteren Dort Alegori, 1577, Venedik, Dükalık Sarayı.
Danae, 1570, tuval üzerine yağlıboya, 142 × 182 cm, Lyon, Lyon Güzel Sanatlar Müzesi.
İsa İçin Ağlayıp Dövünme, 1580, Nancy. Nancy Güzel Sanatlar Müzesi.
Otoportre, 1588, 63 × 52 cm, Paris, Louvre Müzesi.
Cennet, 1588, Venedik, Dükalık Sarayı.
Bir İnsan Büstü Portresi, tuval üzerine yağlıboya, 55 × 44,5 cm, Strazburg, Güzel Sanatlar Müzesi.
Arian, Venus ve Baküs, Venedik, Dükalık Sarayı.
İsa’nın Son Akşam Yemeği, Venedik. San Giorgio Maggiore Bazilikasi.
İsa Havarilerinin Ayaklarını Yıkaması, Madrid, Prado Müzesi.
Bakire Meryem Ve Bebek İsa Evliyalarla Birlikte, Narbonne, Güzel Sanatlar Ve Tarih Müzesi.
Asil Bir Bayın Portresi, Besançon, Güzel Sanatlar ve Arkeoloji Müzesi.
Samanyolunun başlangıç noktası.
Kayalıklarda Kaynak.
Evliyalar Marko, Jerom ve Bartholome, 1550, Korcula, Hırvatistan, San Marko Katedrali.
