Titian kimdir, Rönesans dönemi İtalyan ressamdır.
Titian, 1488 yılında Pieve di Cadore, İtalya‘da zengin bir ailenin oğlu olarak doğmuştur. Tam adı Tiziano Vecellio’dur. 9 yaşındayken babası onu kardeşi Francesco ile birlikte Venedik‘e götürdü. Gençliğinde Venedik’e giden Titian, önce Sebastiano Zuccato isimli bir ressam ve mozaikçinin yanında, daha sonra da Gentile Bellini ve Giovanni Bellini kardeşlerin atölyesinde eğitim aldı. Burada uzun süre etkisinde kalacağı kendisinden 10 yaş büyük ressam Giorgione ile tanıştı. Beraber 1508’de Alman ticaretinin Venedik’teki merkezi olan Fondaco dei Tedeschi’nin cephesini süslediler. Ancak nemli hava yüzünden bu yapıtlar yok olmuştur.
25 Ekim 1510 tarihinde dostu Giorgione ölünce Titian, Venedik’ten Padova’ya gitti. Orada 1511 yılında Scuola del Santo ile Scuola del Carmine fresklerini yaptı. Giorgione‘nun Titian üzerinde etkisi çok büyük oldu. Genç ustası ölünce onun bazı tablolarını Titian tamamladı. Titian’nın ünü çabuk büyüdü.
Titian, 1513 yılında Venedik‘e döndü ve kendi atölyesini kurdu. Venedik dükalarının köşkü olan Palazzo Ducale sarayına büyük toplantı salonunun dekorasyonuna çalıştı. Ama ne yazık ki bu resimler 1577’deki yangın sırasında yok olup gittiler.
29 Kasım 1516 tarihinde ustası Giovanni Bellini ölünce Venedik Cumhuriyeti’nin baş ressamı unvanını aldı.
1516 yılından sonra Titian’ın önünde uzun ve parlak bir alar, prensler, kardinaller için birçok tablolar ve portreler yaptı.
Titian’ın 1525’te evlendiği Cecili adlı kadından iki oğlu ve biri bebekken ölen iki kızı oldu; 1530’da karısı ölünce bir daha evlenmedi. Küçük oğlu Orazio sonradan ressam ve Titian’ın baş yardımcısı oldu.
Daha 1530 yılında tanıştığı İmparator Şarlken tarafından taç giyme törenini betimlemek üzere Bologna’ya çağırıldı ve Titian’a Kont Palatino ünvanı verildi. 1533’te imparatorluğun resmi ressamı oldu. 1540 yılında papa III. Paulus’un çağrısı üzerine gittiği Roma‘da görkemli bir biçimde ağırlandı. Papalığa hizmetleri nedeniyle Roma vatandaşlığına alındı. Papa III. Paulus’un portresini yaptı.
1548′ de çağrıldığı Almanya‘da Augsburg’da saray soylularının portrelerini yaptı. Daha sonra Şarlken‘in yerini alan İspanya Kralı II. Felipe Titian’dan birçok tablolar aldı. Prado Müzesinde bulunan tabloları hem sayı, hem de nitelik bakımından Titian’ın öteki müzelerdeki eserleri arasında en önemlileri sayılmaktadır.
Titian’ın 1519-1526 yılları arasında çizmiş olduğu tablo Madonna di Ca ‘Pesaro (Pesaro Madonnası); Venedik Cumhuriyeti’nin Kıbrıs’ı ele geçirerek kazandığı zaferin şerefine Jacopo Pesaro tarafından yaptırılmıştır. Bu tablo Titian’ın en meşhur çalışmalarından biridir. Tablo, Venedik’te Frari Santa Maria Gloriosa Bazilikası kilisesinde korunmaktadır.
Titian, 1550’den sonra bir daha Venedik’ten ayrılmadı. 27 Ağustos 1576 tarihinde Venedik, İtalya‘da 88 yaşında vebadan ölmüştür.
Yağlıboya 119 × 165 cm Uffizi Galerisi, Floransa
Urbino Venüsü, İtalyan ressam Titian’ın 1538 yılında çizdiği yağlıboya tablodur. Tabloda, Venüs olduğu düşünülen çıplak bir genç kadın, Rönesans dönemine ait bir sarayın gösterişli ortamında, bir kanepe ya da yatak üzerinde uzanmış olarak betimlenmiştir. Tablo, Floransa’daki Uffizi Galerisi’nde sergilenmektedir.
Resimdeki kadının duruşu, Giorgione‘nin Uyuyan Venüs (1510) isimli tablosuna dayanmaktadır. Ancak Titian, Giorgione’nin resmindeki uzaklık yerine, daha şehvetli bir duruşu tercih etmiştir. Resimdeki kadın figürü, temsil ettiği tanrının özellikleri göstermeyecek şekilde, klasik veya alegorik süslemelerden yoksundur. Böylece resmin erotik olması sağlanmıştır. Venüs’ün tablodaki samimi duruşu dikkat çekicidir. Çıplak oluşunu hiç umursamadan, doğrudan izleyiciye bakar. Sağ eli bir çiçek demedi tutmaktayken, sol eli kışkırtıcı biçimde resmin merkezine yerleştirilmiş olan cinsel bölgesini gizler. Kadının hemen ardındaki köpek sadakati temsil eder. Genelde sadıklığı simgeleyen köpek imgesinin uyumakta oluşu, resimdeki kadının sadakatsiz olduğunu düşündürür.
Tablo ressama, Urbino Dükü II. Guidobaldo della Rovere tarafından sipariş edildi. Resim aslında, İtalya‘da geleneksel olarak düğün armağanı olarak verilen ve cassone olarak adlandırılan sandıklardan birini süslemek amacıyla kullanılacaktı. Resmin arka planında bu tür bir sandığı karıştırmakta olan hizmetçiler, Venüs’ün elbiselerini ararken betimlenmiştir. İçeriğinin aşırı erotik oluşu resmin, dükün evleneceği oldukça genç eşi için bir eğitici model olarak tasarlandığını akla getirir.
Titian’ın “Urbino Venüsü” adlı tablosu Edouard Manet‘in Orsay Müzesi‘nde sergilenen “Olympia” adlı tablosuna esin kaynağı olmuştur.
Titian, 1539 yılı civarında 10. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman‘ın da portresini yapmıştır.
Titian’ın 1539 yılı civarında yaptığı I. Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman) tablosu.
Titian sanatındaki gelişme üç döneme ayrılır. Çıraklık dönemi, ustası Giorgione’in etkisi altındadır. Bu etki öylesine güçlüdür ki, uzmanlar Giorgione’in son dönem ürünleri ile Titian’ın başlangıç yapıtlarının hangisine ait olduğunu kesinlikle anlayabilmiş değildir. Yaklaşık olarak 1520-1545 arasını kapsayan ikinci döneminde Titian, başlangıçtaki üslubunun özelliklerini daha da belirginleştirmiştir. Dinsel yapıtlarındaki figürlerin ruhsallığı, mitolojik yapıtlarındaki figürlerinin ise duyumsallığı artmıştır.
Rengi, zaman zaman tek bir rengin çeşitlenmesine dayanan bir tekdüzelik içinde kulanmış, ama bu onun yoğun bir renkçilik anlayışı geliştirmesini engellememiştir. Titian’ın olgunluk dönemi üslubu, ruhsallık boyutunun giderek daha özgürce bir anlatıma dönüşmesiyle belirginlik kazanır. Üslubu yaşadığı çağda, Tintoretto dışında hiçbir ressam tarafından anlaşılmamıştır.
Başlıca eserleri:
Padovalı Aziz Antonius’un Mucizeleri (1511),
Salome (1512),
Kutsal ve Dünyasal Aşk (1515-1516),
Flora (1515),
Venüs’e Tapınma (1518-1519),
İsa’nın Dirilişi Sunağı (1522),
Aziz Christophorus (1523),
Bacchus ve Ariadne (1523),
İsa’nın Gömülüşü (1525),
Petrus’un Şahadeti (1528-1530),
Tavşanlı Madonna (1530),
Urbino Venüsü (1538),
Storozzi’nin Küçük Kızı (1543),
İsa’ya Dikenli Tacın Giydirilmesi (1543),
Ecce Homo (1543),
Venüs Amor’la Birlikte (1545),
Danae (1545),
Pietro Aretino’nun Portresi (1545),
Şarlken‘in Oturan Portresi (1548),
Şarlken‘in Atlı Portresi (148),
Johann Friedrich’in Portresi (1550),
II. Felipe‘nin Portresi (1550-1551),
Kızı Lavinia (1550),
Su Perisi ile Çoban (1570),
Pieta (1573),
Kendi Portresi (1565-1570),
İlk Günah (1570),
Pieta Azize Magdalena ve Hieronymus ile birlikte (1573-1576).
