Ümit Y. Gürses, 1940 yılında Artvin kökenli bir aileden Ardahan’da doğdu. 1960 yılından Kara Harp Okulu’nu bitirdikten sonra, 1974 yılında Kara Harp Akademisi, ardından da 1976 yılında ise Milli Güvenlik ve Silahlı Kuvvetler Akademisinden mezun oldu.
Çeşitli birlik ve karargahlarda komutan ve Karargah Subayı olarak görev yapmış olan Gürses, 1974 yılında Kıbrıs Barış Harekatına katılmıştı. 1979 yılında Belçika’da NATO karargahında çalışmaya başladı. Daha sonra 1982 – 1985 yıllarında Sofya’da Askeri Ataşe olarak görev yaptı.
1991 yılında Tuğgeneral Rütbesinde iken kadrosuzluk nedeniyle emekli olan Gürses, halen TEMA Vakfı Genel Müdürüdür.