Vasco da Gama kimdir, Avrupa’nın en başarılı kaşiflerinden olan, Avrupa’dan çıkıp doğrudan Hindistan’a giden ilk kişi olarak bilinen, Portekizli denizcidir.
Vasco da Gama, 1469 yılında Sines, Portekiz‘de Köklü bir aile olan Estêvão da Gama, Isabel Sodré çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Daha küçük yaştayken denizciliğe merak sarmış ve kendisini ona göre yetiştirmiştir.
Vasco da Gama, kendisinden önce Bartelemeu Dias‘ın keşfettiği Ümit Burnu‘nun etrafından Hindistan‘a yapılacak bir seferin başına getirildiğinde, iyi bir denizci olarak nam salmıştı. Portekizliler, Kristof Kolomb Hindistan’a batıdan giden bir deniz yolu bulamadığından, doğudan giden yolu bulmakta kararlıydılar.
1487 senesinde Portekiz Kralı II. John tarafından Hindistan‘a deniz yoluyla ulaşmakla görevlendirildi. Kralın âni ölümü Gama’nın yola çıkmasını biraz geciktirdi. Ancak Vasco da Gama, Kral Manuel zamanında 8 Temmuz 1496’da dört küçük gemi ve 170 kişilik bir mürettebatla denize açıldı. Kendinden önceki denizcilerdeıyılarına yönelmedi, çekinmeden Atlantik Okyanusuna girdikten sonra körfezin etrafından dolanarak doğuya yöneldi. Ekip üç ay boyunca karayı görmeden ilerledikten sonra 22 Kasım 1497 tarihinde Ümit Burnu‘nun kuzey kıyısına ulaştı. Çeşitli yerlerde mola vererek kıyı boyunca ilerlediler. Gelişmekte olan Arap kasabalarını görünce çok şaşırdılar. Malindi Sultanı Hindistan’a kadar onlara kılavuzluk etmesi için iki Arap kaptan tahsis etti. 20 Mayıs 1498 tarihinde Batı Hindistan’da Malabar sâhilindeki Colicut şehrine ulaştı.
Vasco Da Gama Güneybatı Hindistan’a barışçıl bir ziyarette bulundu. Yerel insanlarla ticaret anlaşması yaptı ve Ağustos 1498 ayında geri dönüş yoluna çıkarak zengin bir baharat kargosuyla Eylül 1499‘da Portekiz‘de Lizbon’a ulaştı. Portekizliler Gama’yı büyük bir törenle karşıladılar ve kral ona asâlet ünvânı verdi. Geri döndüklerinde 170 mürettebattan geriye 54 kişi sağ olarak kalmıştı.
Portekiz Kralı Manuel Vasco Da Gama’nın başarısından sonra, hemen faaliyete geçti. 1500 yılında Amiral Pedro Alvarez Cabral idaresinde 9 Mart 1500 tarihinde 13 gemilik bir filoyu Hindistan‘a gönderdi. Cabral, Vasco da Gama’nın ilk yolculuğu sırasındaki deneyimlerine dayanan rotaya uygun olarak sadece altı ay içinde Hindistan‘a vardı. Böylece, Avrupalı tüccarlar Hindistan’da yerleşecek, Avrupa ile Hindistan arasındaki ticaret sağlam bir esasa bağlanacaktı. Fakat Hindistan’a giden ikinci filo da iyi karşılanmadı. Yerliler denizcilerin çoğunu öldürdüler.
Ölen gemicilerin intikamını almak için, Vasco Da Gama yeniden Hindistan’a gönderildi. 1502 yılında Hindistan’ın batı kıyısında ve Bombay‘ın 400 km glerine yardım etmek için 19 gemiyle yola çıktı. Donanma Afrika’nın doğu kıyılarında Mozambik ve Sofala Portekiz sömürgelerini kurdu. Gama, yolda rastladığı gemileri yağmaladı, içindeki yolcuları ve tayfayı da esir etti. Uzun bir yolculuktan sonra Hindistan’a vardı. Hindistan‘a vardığı zaman da yurttaşlarının intikamını sert bir şekilde aldı. Daha sonra Kochin ve Kannanore şehirlerinde ticâret karargâhları kurdu ve 1503 senesinde Lizbon‘a zengin bir yükle döndü. İlk seferinde olduğu gibi gene törenle karşılandı. Kendisine yeni ünvânlar verildi.
Vasco da Gama, evlendi, 6 oğlu oldu.
Daha sonra 1524 yılında 20 yıllık bir emeklilik döneminden sonra, Goa eyaletinin valisi oldu. Ancak iki ay sonra ateşli bir hastalıktan öldü. Cenazesi Portekiz‘e getirilerek törenle gömüldü.
Vasco da Gama, 24 Aralık 1524 tarihinde Koçi, Hindistan‘da 55 yaşında ölmüştür.
Avrupalıların Hindistan’a deniz yoluyla ulaşabilmeleri, Osmanlı Devleti‘nin ve İran‘ın ticari alandaki üstünlüklerine son vermiş, deniz ticaretinde Avrupalıların üstünlüğü ele geçirmesini sağlamıştır.
